Ba'zida  kun bo'yi ishlashga harakat qilamiz, biroq yo ijtimoiy tarmoqlar, yo yangiliklarga chalg'ib, ish kunining yakunida hech narsaga ulgurmaymiz. Vaqt bekorga sarflandi, ishlarga esa ertaga va hatto dam olish kunlari ham qaytishga to'g'ri keladi.

Zenhabits blogining asoschisi va yozuvchi Leo Babauta (Leo Babauta) bekorchi narsalarga e'tibor qaratishni qanday qilib bas qilish haqida hikoya qiladi. Biz mazkur uslubni qo'llab ko'rdik, bilasizmi, u ish berdi.

Mazkur maqola yangiliklar lentasini o'qish bilan doimiy ravishda kurash olib boruvchilar uchun. 

1.  Ishdan chalg'iganingizni anglang

Biror narsaga chalg'ish odati juda ayyor: ko'p hollarda biz buni hatto anglamaymiz ham. U kutilmaganda paydo bo'ladi, natijada esa biz kuchimizni sarflab, unga bog'liq bo'lib qolamiz, biroq buni hatto anglamaymiz ham.

Aslida esa biz kuchsiz emasmiz. Kuchimiz – voqelikni anglay olishimizda, bu xususiyatimizni rivojlantirishimiz mumkin. O'zingizni kuzating: ko'pincha qaysi saytlarga kirasiz va telefonga termulib, butun kunni o'tkazib yuborasiz.

Chekishni tashlayotgan vaqtimda o'zim bilan qalam va qog'oz olib yurardim. Har safar chekishni xohlagan vaqtimda varaqqa belgi qo'yardim. O'zimga chekish uchun ruxsat berar edim, biroq dastlab o'z xohishimini qog'ozda “hujjatlashtirib” olishim kerak edi. Ana shu yo'l bilan men “anglash mushaklarimni” mashq qildirdim, xohish va harakat orasida biroz vaqt paydo bo'ldi. Mana shu soniyalar davomida men tanlovni amalga oshirishga ulgurar edim. Aql bilan amalga oshirilgan tanlov. Natijada chekishni tashlashga muvaffaq bo'ldim.

2.  O'zingizdan nima uchun chalg'iganingizni so'rang

Xohishingiz paydo bo'lgan vaqtda chalg'iganingizni anglaganingizdan keyin sababini tushunish kerak. Buning bir necha sabablari bo'lishi mumkin.Agar buyuk dasturchi yoki triatlon bo'yicha musobaqada yutishimni orzu qilayotganim uchun ishimdan chalg'igan bo'lsam, haqiqatda menda buning uchun vaqt bo'lmaydi, shuning uchun orzulardan voz kechishga to'g'ri keladi, agar buning uchun bir yoki ikki yil sarflamasak, orzuimiz amalga oshmaydi.

Yana bir sabab muhim narsadan “quruq qolish”dan qo'rqish. Atrofimizda sodir bo'layotgan barcha qiziqarli voqealarni o'tkazib yuborgimiz kelmaydi. Shuning uchun ham o'zgalarning onlayn hodisalari va zavqini kuzatishda davom etamiz. 

Bularning bari ahamiyatga ega emas. O'zgalarning hayotini yaxshilaydigan ishlar bilan shug'ullanish kerak. O'qish-o'rganish, yordam berishni o'rganish muhim.

3.  Buning ustida ishlashni boshlang

Demak, chalg'iganingizni tan oldingiz va uning sababini ham tushundingiz. Agar tushunmagan bo'lsangiz, ofis yoki uy bo'ylab yuring, yaxshisi ko'chaga chiqing, dam oling va bu haqda o'ylab ko'ring. Maqola hech qaerga qochib ketmaydi.

O'ylab ko'rgan bo'lsangiz, uning ustida ish olib borishni boshlasangiz ham bo'ladi:

•  Boshlanishiga brauzerdagi ilovalarning qo'lingizdan kelganicha ko'p qismini yoping: son-sanoqsiz “keyinroq o'qiyman”lar, ijtimoiy tarmoqlar va boshqa ishga oid bo'lmagan narsalar.

•  Sevimli saytlaringiz, ijtimoiy tarmoq, yangilik va o'yinlarni blokka qo'ying. Ularni har 15 daqiqada tekshirish shart emas.

•  Maktublaringizni tekshirishni istaganingizda har safar qog'ozga belgi qo'ying. Buning uchun alohida vaqt ajrating: soat 10 va 4 da 20 daqiqa. Vaqtni biror joyga yozib qo'ying va rejaga amal qiling.

•  Ko'chaga chiqing. Velosipedda uching, yuguring, farzandlaringiz bilan boqqa boring.

•  Meditatsiya qiling. O'zingizni bir necha daqiqa davomida kuzating, diqqatingizga o'zingizga qarating. Buni har safar chalg'igan vaqtingizda amalga oshiring.

•  Mutolaa qiling. Chop etilgan kitoblarni. Ekranlarni o'chiring va o'zingizga o'qish uchun sokin onlarni xadya eting.

•  Wi-Fi mavjud bo'lmagan joyni topingyoki routerni o'chirib qo'ying. Agar yozayotgan bo'lsangiz, matn redaktoridan tashqari barcha ilovalarni yopib qo'ying. Agar boshqa ish bilan shug'ullanayotgan bo'lsangiz, kerakli dasturdan boshqa barchasini yoping.

•  Telefondan “vaqt qotillari”  - o'yinlar, ilovalar, telefonni ishga tushirganingizda chalg'ishga olib keladigan barcha narsalarni o'chirib tashlang.

•  Stolda telefon bo'lmagan holda ovqatlaning. Ovqatning ta'mi, rangi kabi xususiyatlarga diqqatingizni qarating. U organzmga keltiradigan foyda haqida o'ylang.

Chalg'imaslikka yordam beradigan boshqa ko'plab foydali narsalarni o'ylab topish mumkin. Kun davomida aql bilan anglishni mashq qiling. Ekranlardan dam oling.Imkoniyatlar talaygina.

4.  Aslida nima muhim ekanligini hal eting

Siz uchun nima muhim? Ijtimoiy tarmoqlar? Yangiliklar yoki uzoq tanishlarimiz nima bilan mashg'ul ekanligimi? O'yinlarmi?

Biz bularning bari bilan bir vaqtning o'zida shug'ullanishni istaymiz. Biroq u holda muayyan bir narsaga e'tiborimizni qarata olmaymiz. Birvarakayiga barcha orzular ortidan chopsak, eng kichik orzuimiz ham amalga oshmay qoladi. 

Ortidan borishni istagan muayyan bir orzuingiz bormi? Unga xech bo'lmaganida bir oy diqqatingizni qarata olasizmi? Agar yo'q bo'lsa, demak u qadar muhim emas. U holda hayotingizda siz uchun nima muhim? 3-4 ko'pi bilan 5 ta narsani tanglang. Ularga qancha vaqt ajratasiz? Ularga diqqatingizni qaratish uchun boshqa ishlardan voz kecha olasizmi? Umuman olganda hayotingizdagi to'rtta eng muhim ishlarni ajratib ko'rsata olasizmi?

5.  Hayotni qaytadan sevib qoling

Piko Ayer (Pico Ayer) o'zining “Sukunat san'ati” asarida shunday yozadi: “Hotirjamlikda o'tirish – bu dunyoda mavjud barcha narsani qo'lga kiritishning yagona usuli”. Bu fikrga to'liq qo'shilaman. Biz nafaqat ishlardan chalg'iymiz, balki hayot mo''jizalaridan ham bebahra qolamiz.

Bir necha daqiqa davomida hotirjam o'tiring, atrofdagi odamlarga qarang. Yorug'lik qanday tushayotganligini kuzating. Yon-atrofingizdagi insonlar haqida o'ylang. Shaxsiy fikrlaringiz, tanangiz xislari, o'z nafasingiz go'zalligi – yashayotganingizni kuzating.

Hayotni takror ravishda sevib qoling. O'zingizni ushbu muxabbatga to'liq bahshida eting.