Jahon chempionati 48 ta terma jamoa ishtrok etishi haqidagi yangilikni hazm qilishga ulgurmasimizdan, FIFA yana yangi sovg'a tayyorlamoqda. Yangi davrga tayyorgarlik ko'rilmoqda. Bu esa ko'plab futbol ixlosmandlarini shok holatiga solishi mumkin. FIFA aqldan ozmoqda! «Oltin to'p» sohibi Marko van Basten sentyabr oyida FIFA futbolni texnik rivojlantirish bo'limining bosh direktori etib tayinlandi. «Futbolni texnik rivojlantirish bo'limining bosh direktori» lavozimi tushunarsiz bo'lishi mumkin, ammo Janni Infantinoning so'zlaridan so'ng hammasi tushunarlidek ko'rinadi. «Oxirgi vaqtlarda biz juda ko'p suhbat qurdik, u menga futbolni rivojlantirish yo'lidagi o'z g'oyalarini tushuntirdi. Marko – nafaqat futbol afsonasi, balki chinakam futbol bilag'oni. U juda ko'p ishlarni amalga oshirishi mumkin». Mana shu gaplar bilan FIFA prezidenti gollandiyalik afsonani lavozimga tayinlagan. Bir necha oy o'tganidan so'ng van Basten o'z g'oyalari bilan o'rtoqlashishga tayyorligini bildirdi va nemis nashri Sport Bildga intervyu berdi. Ba'zi fikrlarini oldin ham taklif qilgan, biroq o'sha payt unda bularni ro'yobga chiqarish uchun vakolat yo'q edi. Markoda juda katta dastur mavjud va ularning ba'zilari sizni ajablantiradi. Penalti o'rniga bullitlar seriyasi Bunda futbolchi darvozadan 25 metr uzoqlikda joylashadi va darvoza tomon zarba berish uchun sakkiz soniya vaqt beriladi. O'yinchi ana shu vaqt ichida to'pni darvoza tomon olib borib, o'ziga qulay bo'lgan zarbani yo'llashi mumkin. Har bir jamoa beshtadan imkoniyatga ega bo'ladi. Hech qanday ofsaydsiz «Qiziq «ofsayd» qoidasisiz futbol qanday ko'rinish olarkin. Ko'pichilik bu yangilikka qarshimi deb qo'rqaman. Men bu yangilikni yoqlab chiqqan bo'lardim, chunki futbol xuddi gandbolga o'xshab qolmoqda, futbolchilar bir chiziqqa turib devor hosil qilib oladilar. Agar ushbu qoida bekor qilinsa: o'yin yanada jozibador bo'ladi, hujumchilarda gol urish uchun imkon ko'payadi», - degan edi van Basten. Marko van Basten o'tgan 2016 yilning sentyabr oyida  Futbolni texnik rivojlantirish bo'limining bosh direktori etib tayinlandi va bir necha oy ichida islohotlar rejasini tuzib chiqdi Hech qanday sariq kartochka Ogohlantirish o'rniga – vaqtinchalik chetlatish. Agar bu qoida joriy etiladigan bo'lsa, hakam tomonidan sariq kartochkaga loyiq ko'rilgan futbolchi o'yinni bir necha daqiqaga tark etadi. Van Bastenning fikricha bu jazo turi ogohlantirishdan ko'ra yaxshiroq, chunki bu «futbolchilarni qo'rqitadi». «Barchamiz bilamiz, o'n kishi bo'lib o'n bittaga qarshi to'p surish juda qiyin. Bunga yo'l qo'yishni hech kim xohlamaydi», - deydi van Basten. Hakam bilan faqat jamoa sardori gaplashadi Boshqa futbolchilarga hakam bilan so'zlashishni taqiqlab qo'yishmoqchi. Shunda tortishuv va shikoyat kamayib vaqtdan yutiladi, hamda hakamga bo'lgan bosim pasayadi. FIFA ko'plab yangi qoidalarni 2026 yilgi Jahon Chempionatida joriy etmoqchi. Beshinchi qoidabuzarlikdan keyin chetlatish Qoida basketboldagining o'zi. Ya'ni, beshta fol ishlatgan futbolchi maydonni tark etadi. Uning o'rniga murabbiy boshqa futbolchini tushirishi mumkin. «Beshta fol ishlatgan futbolchi o'yinni davom ettira olmaydi. Bu qoida basketbolda qo'l kelmoqda, bu adolatli qoida», — deya van Basten fikr bildirgan edi. O'yinda kamroq to'xtalishlar Uchrashuv oxirida vaqtni cho'zish masalasi bilan futbol yaratilganidan beri kurashadilar. Bu muammoni echishda FIFA taklif qilayotgan echim esa noodatiy ko'rinishda: so'nggi o'n daqiqada to'p muntazam harakatda bo'lishi lozim. Erkin zarba, golni nishonlash, jarima zarbalari va penaltini amalga oshirish, o'yinchi almashtirish – bularning barchasiga 10 soniyadan vaqt beriladi. Agar to'p 10 soniya ichida harakatga kelmasa, unda to'pni egallab turgan jamoa darvozasi tomon jarima zarbasi belgilanadi. Van Bastenning asosiy takliflari: ofsaydni bekor qilish, sariq kartochkani bekor qilish, bullitlar seriyasi, beshinchi foldan keyin chetlatish. Kamroq uchrashuvlar «O'yin sifatini oshirish uchun, biz rasmiy uchrashuvlarni kamaytirishga erishishimiz kerak. Maksimum – yiliga 50 ta», — deydi van Basten. Hozirgi kunda, aytaylik ispan klubi futbolchisi terma jamoa o'yinlarini hisobga olganda yiliga 70 dan 85 tagacha uchrashuv o'tkazadi. Ko'proq o'yinchi almashtirish imkoniyati Bu fikr anchadan beri yangramoqda. Masalan, Mourino almashtirishlar sonini yana bittaga oshirishni taklif etdi. Ammo FIFA bu masalada kamtarona yo'l tutmoqchi, ya'ni: to'rtinchi almashtirishga faqatgina qo'shimcha bo'limlarda ruxsat etiladi. Asosiy bo'limda standart bo'yicha uchta o'zgartirish imkoniyati va pley-off o'yinida qo'shimcha bo'limlar bo'lsa, murabbiylarga yana bittadan o'yinchi almashtirishga ruxsat beriladi. Yoshlar jamoalarida 8x8 formati FIFA oddiy uchrashuvlarda o'yinchilar sonini kamaytirishni o'ylamayapti. Ammo yoshlar jamoalarida futbolchilar maydonga «sakkizga sakkiz» tizimida chiqadilar. Van Bastenning ushbu rejasidan maqsad: yosh futbolchilarga to'p bilan ko'proq ishlashga imkon yaratish va to'psiz o'yin vaqtini kamayatirishdan iboratdir. Yoshlar jamoalarida uchrashuvni to'xtatmasdan o'yinchi almashtirish Van Basten futbolchi almashtirishlar o'yin dinamikasiga ta'sir etmasligi uchun, uchrashuv vaqtida almashtirish amalga oshirilishini taklif etmoqda. Bu qoida esa yoshlar jamoalarida sinovdan o'tkazilishi rejalashtirilmoqda.
— deya xabar beradi uff.uz nashri.