Yoxud mundial chempionligiga yaqin kelgan termalar haqida Sakkizta mamlakat termalari jahon chempionati bosh sovriniga ega chiqishgan bo'lsa, yana to'rt jamoa finalgacha etib borib, mag'lubiyatga uchragan. Mundial g'olibligiga bir qadam qolganda qoqilgan ana shu omadsizlar Interfutbol.uz e'tiborini tortdi. Gollandiya, Chexoslovakiya, Vengriya va Shvetsiya birgalikda mundial g'oliblari sonini oshirish uchun jami sakkizta imkoniyatga ega bo'lishgan. Ba'zan ular final bahsi favoriti sanalishgan, ammo yakunda ishonchni oqlay bilishmagandi. Keling, yaxshisi, har bir o'yinga alohida to'xtalib, mag'lubiyat sabablarini o'rganishga urinib ko'ramiz. Chexoslovakiya-1934 («overtaym»da Italiyaga imkoniyat boy berildi - 1:2) Xalal bergan omil: hakamlik 1934 yilgi mundialda zafar quchishga eng munosib nomzod sifatida aynan Italiya termasi ko'rsatilgandi. Chexloslovakiya esa yarim finalda germaniyaliklarni mag'lubiyatga uchratib, mo''jiza ko'rsatib ulgurgandi. Italiyaliklar esa final arafasida Avstriya termasini taslim etishgandi. O'sha bahsda qator qoidabuzarliklar kuzatilganiga qaramay, shvetsiyalik hakam Ivan Eklind Enrike Guayta tomonidan urilgan g'alaba golini inobatga olgandi. Benito Mussolini esa 29 yoshli referining urinishlarini yuksak baholab, hal qiluvchi o'yin taqdirini unga ishonib topshirishga qaror qildi. Natijada, finalda Eklind behuda hushtak chalaverib, chexoslovakiyaliklar tinkasini quritdi, italyanlarning qo'pol o'yinlariga «ko'z yumdi», Antonio Puch yiqitilgan vaziyatda penalti belgilamadi. Xullas, o'z vazifasini «a'lo»ga bajarib, hattoki, matbuotda «Rim Grafi» taxallusiga loyiq ko'rildi. Shu tariqa JCh-1934 eng noxolis mundial sifatida futbol tarixidan o'rin egalladi. Ushbu musobaqadagi hakamlik esa sharmandali, deya baholandi. Vengriya-1938 (Italiyaga 2:4 hisobida imkoniyat boy berildi) Xalal bergan omil: vengriyaliklarning tarkib tanlashdagi xatosi Avvalgi mundialdan farqli o'laroq, bu galgi muvaffaqiyatdan so'ng sport gazetalari boshqacha sarlavha bilan chiqish qilishdi: «Italiya hakamlar yordamisiz g'alaba qozondi». Hattoki, Vengriyada ham raqibning yutuqqa munosib ekani tan olindi: italyanlar tezkor, tartibli va shafqatsiz futbol namoyish etishdi. To'g'ri, ayrim futbolchilar mag'lubiyatdan so'ng bosh murabbiy Dittsni atayin jamoani susaytirganlikda ayblashdi. Karoy yarim final o'yini bilan solishtirganda, chindan ham g'alati o'zgarishlarga qo'l urdi. Natijada, Vengriya «Skuadra adzurra» hujumiga bardosh berolmadi. Ayniqsa, darvozabon Antal Saboning so'zlari ko'pchilikning e'tiborini o'ziga qaratdi: «Bilasizmi, mabodo italyanlar finalda mag'lubiyatga uchrashsa, ularni qamoq jazosi yoki bundan ham yomoni kutayotgani haqida ogohlantirishgandi. Bundan bizni ham xabardor etishdi. Raqibimizning yutqazishga haqqi yo'q edi, shunday ekan, biz shunday ajoyib futbolchilarning hayoti va faoliyatini qutqarib qoldik». Vengriya-1954 (GFRga 2:3 hisobida imkoniyat boy berildi) Xalal bergan omillar: xotirjamlik, raqibga to'g'ri baho berilmagani, Pushkashning jarohati Vengriya XX asr o'rtalarida eng kuchli terma bo'lsada, jahon chempionligiga erishish unga nasib etmadi. 1954 yilgi mundialga ular 1952 yilgi Olimpiada chempioni sifatida borib, turnirning haqiqiy favoriti sanalishar, buni keyinchalik natijalar orqali ham isbotlashgandi. Vengrlar finaldagi raqiblarini guruh bosqichida engishgani (8:3) tufayli hal qiluvchi o'yin-da ham 2:0 hisobida oldinga chiqib olishgach, yana bir oson yutuqqa erishishlariga ishonishgandi. Jarohatidan to'liq forig' bo'lmagan Pushkash uchrashuvdagi dastlabki gol muallifiga aylandi, ammo umuman olganda, baribir, odatdagidek chiroyli o'yin ko'rsatolmayotgandi. Bu paytda esa Vengriya termasini xotirjamlik hissi qamrab olgandi. O'sha kuni taqdir vengrlarga qo'pol hazil qildi: germaniyaliklar o'n daqiqadan so'ng hisobni tenglashtirishdi. Shundan so'ng, favorit o'ziga kelib, qator hujumlar uyushtirsa-da, yaratilgan imkoniyatlardan unumli foydalana bilmadi. Aksincha, asosiy vaqt yakunida Xelmut Ran urgan gol GFR termasiga keyinchalik «Bern mo''jizasi» deb nomlangan tarixiy g'alabani tortiq etdi. FIFAning mundial yakunlari bo'yicha chiqargan rasmiy memorandumida shunday so'zlar bitilgandi: «GFR termasi munosib g'alabaga erishdi, ammo turnirning eng yaxshi jamoasi, shubhasiz, Vengriya edi». Shvetsiya-1958 (Braziliyaga 2:5 hisobida imkoniyat boy berildi) Xalal bergan omillar: buyuk Pele, sehrli Braziliya Shvedlar o'z uylarida o'tkazilgan JChda finalgacha etib borishdi. Hattoki, Nils Lindxolmning golidan so'ng 4-daqiqadayoq hisobda oldinga chiqib olishdi. Ammo o'sha paytdagi Braziliya termasini to'xtatish oson emasdi. Pele mo''jiza ko'rsatar, sheriklari esa undan qolishmaslikka intilishardi. Natijada, uchrashuv yirik hisobda yakunlanib, braziliyaliklar bosh sovringa ega chiqishni ajoyib raqs bilan nishonlashdi. Chexoslovakiya-1962 (Braziliyaga 1:3 hisobida imkoniyat boy berildi) Xalal bergan omil: darvozabon xatosi Braziliya termasini mag'lubiyatga uchratish uchun mo''jizaga umid bog'lash kerak edi, vaholanki, mo''jiza zaxirasini 8 yil avval GFR jamoasi ishlatib ulgurgandi. Xullas, Chexoslovakiya bahsni kutilmaganda hujum bilan boshlab, gol urishga ham erishdi: Masopust o'z nomini tabloga yozdirib qo'ydi. Keyinchalik bu kun Vilem Shroyfga atalmagani oydinlashib qoldi. Butun turnir davomida ajoyib o'yin ko'rsatib, jamoasini finalga olib chiqqan darvozabon hal qiluvchi bahsda qo'pol xatolarga qo'l urdi: hujumchiga peshvoz chiqishda hisob-kitobni unutish, quyoshning ko'z qamashtiruvchi shu'lasi, to'pni egallashdagi kamchiliklar. 1962 yilgi «Oltin to'p» sohibi Yozef Masopust termadagi faoliyati haqida quyidagicha fikr bildirdi: «Chexoslovakiya jamoasi uchun ikkinchi o'rinni muvaffaqiyatsiz baholash noto'g'ri. Bu tariximizdagi eng katta yutug'imizdir. Faqat Vilemga achindim. Axir u Chilida eng yaxshi o'yin ko'rsatganlardan biri edi. Pragaga qaytishda esa ortidan faqat yomon gap-so'zlar aytishdi: «Finaldagi mag'lubiyatimiz sababchisi shu bo'ladi». Gollandiya-1974 (GFRga 1:2 hisobida imkoniyat boy berildi) Davomi: www.iff.uz InterFutbol.uz ning Telegram dagi sahifasiga ulaning – eng so'nggi yangiliklar, qiziqarli bloglar va tahliliy materiallar endi bir to'plamda.
— deya xabar beradi uff.uz nashri.