«Anhor.uz» saytida taniqli futbol eksperti Alisher Aminovning «O'zbekiston futboli: go'zal peshayvon nimalarni to'sib turibdi?» sarlavhasi ostida intervyusi e'lon qilindi. Avvalroq ham shu sayt Alisher Aminov bilan intervyu uyushtirgan va suhbat davomida futbolimizdagi og'riqli holatlar tilga olingan edi. Alisher Aminov futbol jamoatchiligimizga muxlislarimizga bir qadar tanish shaxs. Keling, ushbu mutaxassisning tarjimai holini yana bir eslab o'tsak. Alisher Anatolevich Aminov 1962 yilda Toshkentda tug'ilib, katta bo'lgan. Sobiq ittifoq chempionati davrida ikkinchi va birinchi liga klublarida ishlagan. O'zbekiston avdo vazirligida ishlagan. 2008 yilda «Kadrlar riski boshqaruvchi tizimi sifatida kadrlar menejmenti rivoji» mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini yoqlagan. Rossiya futbol ittifoqida futbolni rivojlantirish dasturini amalga oshirish qo'mitasi tuzilishida bosh-qosh bo'lgan. Alisher Aminov 2010 va 2015 yillarda Rossiya futbol ittifoqi prezidentligi uchun saylovda kurashgan. Endi e'tiboringizga intervyuning eng muhim qismlaridan parchalar havola etamiz: «Anhor.uz»: — Oldingi intervyungizda o'zbek futbolidagi holatga tanqidiy baho berib, tizimli xarakterdagi muammolarni ochib tashlagan edingiz. Davlat hokimiyati va futbol jamoatchiligining reaktsiyasini kutyapsizmi? Alisher Aminov: — Hozircha reaktsiya yo'q. Aynan muloqotning yo'qligi, jamoachilik hali tizimli muammolarni muhokama etishga tayyor emasligini bildiradi. Buning hayron qolarli joyi ham yo'q. Futbol sub'ektlari uzoq yillar davomida O'FF e'tiboridan chetda qolgan, muhim qarorlarning absolyut katta qismi federatsiya prezidenti tomonidan yakka qabul qilingan. Shularni e'tiborga olib, yana qaytaraman: faqatgina O'FF faoliyatini demokratlashtirish, professionallik printsiplarini joriy etish, qarorlarni qabul qilishda oshkoralik va jamoaviylik tomon yo'l tutish futbol jamoatchiligi rolini va uning respublika futbol hayotidagi nufuzini oshiradi. — Shunday fikrlar borki, O'FF prezidenti Mirabror Usmonov o'ziga voris etib o'g'li Jahongirni — futzal assotsiatsiyasi vitse-prezidentini tanlagan emish… — Bu sizni hayron qoldiryaptimi? Meni esa yo'q. Sobiq SSSRning deyarli barcha mamlakatlari futbol federatsiyalari boshqarish uslubi bilan bir-biridan keskin farqlanmaydi. Ularning «umumiy jihati» — futbol hokimiyatining davlat rahbarining qarindoshlari, yaqin do'stlari yoki kamida safdoshlari tomonidan egallab olinganidir. Masalan, Qozog'istonda prezident Nazarboevning hozir marhum kuyovi futbolni boshqargan, endi esa QFF rulida (vitse prezident sifatida) — prezidentning yana bir qarindoshi. Tojikistonda futbol bilan prezident Imomali Rahmonning o'g'li Rustam shug'ullanadi. Ozarboyjonda esa — «Sokar» davlat neft kompaniyasi rahbari. Rossiyada prezident Putinning do'stlari. Belarus va Turkmanistonda ham shunga o'xshash holatlar. — Nega siz Jahongir Usmonov O'FFni boshqarishga qodir emas, axir futzal assotsiatsiyasining maqtanishga arzigulik natijalari bor emasmi? — Ba'zi bir mutaxassislar uning O'zbekiston futzal assotsiatsiyasi rahbarligidagi faoliyatini ijobiy baholashadi, ayniqsa, terma jamoaning jahon chempionatining final qismiga yo'llanma olganini buyuk natija sifatida baholab. O'z-o'zidan tushunarliki, milliy terma jamoaning xalqaro turnirlardagi ishtiroki — har qanday federatsiya hayotining go'zal peshayvoni hisoblanadi. Biroq bu natijani rivojlanish, deb atab bo'larmikan, agar futzal bo'yicha JCh-2016da Osiyo qit'asiga kvotalar soni keskin oshirilgani — 5ta yo'llanma taqdim etilgani hisobga olinsa? Ya'ni, terma jamoa oldidagi vazifa ancha osonlashgandi: Toshkentda o'tadigan Osiyo chempionatida kuchli beshlikdan o'rin olinsa bas. Undan oldingi yillar mobaynida Toshkentda ikki bor futzal bo'yicha Osiyo chempionati o'tkazilgan va har ikkisida O'zbekiston finalda o'ynagan. O'z-o'zidan aniqki, bu safar ham uddalashdi. Fikrimcha, jahon chempionatiga chiqish — kichik Usmonov tashabbusi bilan 6 yildan buyon xorijiy mutaxassislar shug'ullantirayotgan O'zbekiston terma jamoasi uchun minimum vazifa hisoblanadi. — Maksimum vazifa-chi? — Final bosqichida hech bo'lmaganda guruhdan chiqish. Biroq juda omadli qur'aga qaramasdan, Kolumbiyada O'zbekiston hattoki Panamaga ham yutqazib, guruhda so'nggi o'rinni egalladi. — Ya'ni futzalimiz ham «katta akasi»dan ko'p ham uzoqqa ketmagan? — O'FA so'nggi 10 yil ichida mamlakatda futzalni targ'ibot qilish uchun hech narsa qilgani yo'q. Chempionat va kubok o'yinlari bir tur usuli bilan, ko'pincha Toshkentda o'tkaziladi. Ya'ni viloyatdagi muxlislar o'z jamoalarini oylab ko'rishmaydi, poytaxtdagilar esa kirishmaydi. Har kuni o'ynagandan so'ng qanday mashg'ulot jarayoni haqida gap bo'lishi mumkin? Tiklanish va taktik tahlil uchun vaqt umuman bo'lmaydi. — Sizda bu borada ijobiy misollar bormi? — Misollar ko'p. Rossiyada, masalan, chempionat uy-safar tizimida tashkil etilgan, turlar dam olish kunlari o'tkaziladi. Bundan tomosha qilish uchun qulay vaqtga ega bo'lgan muxlis ham, o'yinini takomillashtirish imkoniyatiga ega bo'lgan jamoalar ham yutadi. Menga Rossiya va O'zbekiston klublarining moliyaviy imkoniyatlarini taqqoslab bo'lmaydi, deya e'tiroz bildirishlari mumkin. Yaxshi, lekin qo'shni Qirg'iziston va Tojikistonda ham chempionatlar shunday sxemada o'tadi-ku? Lekin u erda hech kim cheklangan moliyaviy imkoniyatlar haqida so'z ochmaydi. Darvoqe, Osiyo futbol konfederatsiyasi bu mamlakatlarda futzalni rivojlantirishdagi muvaffaqiyatlarni tan oldi va ularga klublar o'rtasidagi qit'a birinchiligida qatnashish uchun joy taqdim etdi. O'zbekiston esa hozircha terma jamoaning avvalgi o'yinlari sharofati bilan o'z pozitsiyalarini saqlab qolmoqda. Tabiiyki, bunday «natijalar» qatnashuvchilarda ham, muxlislarda ham shunday ajoyib sport turiga bo'lgan qiziqishni so'ndiradi. O'FA texnik rivojlantirish bo'yicha biror jo'yali reja ham, to'laqonli murabbiylari maktabi ham yo'q. Shu sababli, yanada kattaroq tashkilotga rahbar bo'lgan qoloq assotsiatsiya prezidenti kutilmaganda qandaydir yangidan-yangi iqtidorlarni chiqarib berishini kutish yaramaydi. Ayrimlar O'FF va O'FA rahbarlari orasidagi qarindoshlik aloqalariga asoslangan bu voqealarning mohiyatidan yaxshi xabardor. Darvoqe, nafaqat Usmonovning o'g'li O'FAda rahbar. Unga masalan, Rustam Tolibjonov yordam beradi u esa Terma jamoalar tayyorlash markazi direktori Asqar Tolibjonovning o'g'li. Bu odamga ham savollar talaygina… — O'zbekiston futbol federatsiyasi prezidentini tashlashda qaror qabul qilishning qaysi tizimi sizning nazdingizda eng samaralisi? — Takrorlashga majburman: taassufki sobiq SSSR davlatlarida futbol to'g'ridan-to'g'ri davlatga bog'liq. Bog'langanda ham o'rab-chirmalgan. Aslida jamoatchilik tashkilotlari bo'lishi lozim bo'lgan futbol federatsiyalarida qarorlar qabul qilish, prezidentlar saylash, professional futbolni moliyalashtirish — bularning bari davlat strukturalarining to'g'ridan-to'g'ri qatnashuvisiz ro'y bermaydi... ...
Davomi «TAFSILOT.UZ» saytida
— deya xabar beradi uff.uz nashri.