O'tgan hafta 13 noyabr oqshomida Frantsiya poytaxti Parij shahrida ro'y bergan mudhish voqealar butun dunyoni larzaga soldi. Jangarilar tomonidan sodir etilgan hunrezliklar oqibatida ko'p sonli begunoh insonlar halok bo'ldi. Bu ayanchli voqealarni jahon hamjamiyati, sport afgor ommasi, jumladan futbol ixlosmandlari ham jim kuzatib turmadi. Sports.ru sayti muxbiri Vladislav Voronin yuz bergan qonli voqealar xususida o'z fikrlarini bildirib o'tdi.
14 noyabrga o'tar kechasi Parij shahrida IShID jangarilari tomonidan davomli teraktlar sodir etildi. Terrorchilar bir vaqtning o'zida Frantsiya poytaxtining olti tumanida portlashlar va otishmalarni uyushtirishdi. Portlashlardan biri shaharning shimoliy chekkasidagi Sen-Deni tumanida joylashgan “Stad de Frans” stadionida futbol bo'yicha Frantsiya va Germaniya terma jamoalari o'rtasidagi uchrashuv vaqtida sodir bo'ldi. Stadion yaqinida amalga oshirilgan portlashlardan biri shu qadar kuchli ediki, uning ovozi stadionda ham eshitildi — mahalliy vaqt bilan taxminan 21:17 da yuz bergan ushbu holat teletranslyatsiyalarda muhrlanib qolgan.
Portlash vaqtida Lassana Diarraning xolavachchasi halok bo'lgan
Frantsiya terma jamoasi va “Marsel” klubi vakili Lassana Diarra “Stad de Frans” tashqarisida 3 bor portlash kuzatilganida bevosita maydonda edi, boshqa tumanda esa terrorchilar uning xolavachchasi Asta Diakiteni shafqatsizlarcha otib tashlashdi. Bularning hammasi deyarli bir vaqtda sodir bo'ldi. Futbolchining qarindoshi aynan qaerda halok bo'lgani haqida hozircha xabarlar yo'q.
“Barcha terrorga qarshi birlashishi kerak. Biz  ayni paytda na rangga, na dinga ega bo'lgan dahshat bilan to'qnash keldik. Birgalikda hammamiz mehr, hurmat va tinchlikni himoya qilishga qodirmiz. Hamdarlik so'zlari uchun minnatdorchilik bildiraman. O'zingizni ehtiyot qiling”, - deya yozdi futbolchi o'z ochiq xatida.
Antuan Grizmanning singlisi jangarilar tutqunidan omon qoldi
Frantsiya – Germaniya uchrashuvi vaqtida terrorchilar “Bataklan” kontsert zaliga ham hujum uyushtirishdi. Bu mahal zalda Amerikaning The Eagles of Death Metal guruhi musiqa ixlosmandlarini o'z chiqishlari bilan xushnud etayotgandi. Yovuz niyatli shaxslar zalga bostirib kirib, o'tirganlarga qarata o't o'chdi, ko'plab insonlar esa garovga olindi. Tutqinlikda qolgan jabrdiydalar orasida Frantsiya terma jamoasi va “Atletiko” klubi hujumchisi Antuan Grizmanning singlisi ham bor edi. Ammo baxtga qarshi futbolchining singlisi kontsert zaliga tashrif buyurgan boshqa insonlar kabi maxsus xizmat xodimlari yordamida sog'-salomat qutqarib olindi. Terrorchilar hujumi va zalga shturm vaqtida tahminan 87 nafar inson halok bo'lgan.
Voqeadan biroz o'tib Antuan Grizman tvitterdagi sahifasi orqali hamyurtlariga hamdardlik bildirdi: “Xudoga shukrki, singlim u erdan omon chiqdi. Qurbon bo'lganlarning yaqinlariga hamdardman”, deya yozdi u.
Diarra va Grizmann Parijdagi voqealardan xabardor edilarmi?
Buni hatto xayollariga ham keltirishmagan edi. Vaziyatdan faqat Frantsiya terma jamoasi ustozi Dide Desham va Bundestim bosh murabbiyi Yoaxim Lev ogoh edilar. Birinchi bo'lim tugashi zahoti ularga asosiy xabarlar etkazilgandi.
Uchrashuvni to'xatish masalasi hatto muhokama ham qilinmadi – Frantsiya hukumati stadionga kelgan muxlislarni vahimaga solmaslik uchun o'yinni oxirigacha yakunlab qo'yishga ko'rsatma beradi. Ro'y bergan dahshatli voqealardan futbolchilarni xabardor qilish kerakmi degan savol murabbiylarning o'ziga qo'yib berildi. Yakunda ular sukut saqlashni to'g'ri yo'l deb baholadilar.
Germaniyalik o'yinchilar ommaviy terrorchilik hujumi haqida final hushtagi yangrashi bilan tribunadan chiqish yo'lagi yaqinidagi televizor orqali xabar topishdi. Frantsuzlar esa noxush voqealar to'g'risida dastlab mamlakatning sport ishlari bo'yicha davlat maslahatchisi Terri Brayardan eshitishdi.
“Kristal Pelas” futbolchisi haqiqatdan ham jabrlanganlarga ko'mak ko'rsatdimi?
“Kristal Pelas” himoyachisi Martin Kelli ushbu xunrezliklar yuz berishidan sal avvalroq ijtimoiy tarmoqdagi sahifasiga sevgan qizi bilan Parijdagi bardalardan birida ekani aks etgan fotosuratni joylashtirdi. Terrorchilar hujumi haqida dastlabki ma'lumotlar paydo bo'lishi bilan inglizlar futbolchini izlashga kirishib ketishdi. Tez orada uning sog'-salomat ekani va xotirjam tarzda taksida mehmonxonaga yo'l olgani oydinlashdi. Ammo shunga qaramay internet tarmog'ida go'yoki futbolchining yaradorlarga yordam ko'rsatayotgani tasvirlangan fotosuratlar tarqalib ketdi. Ammo yakunda Kellining ushbu suratlarga aloqasi yo'q ekani ma'lum bo'ldi.
“Menga o'xshagan yigitning jabrlanganlarga yordam ko'rsatayotgani aks etgan yozuvlarni ko'rdim. Ammo shuni tasdiqlashim mumkinki, bu yigit men emasman”, - deya Kelli shanba kuni oqshomda tvitterida izoh qoldirdi.
Terrorchilarning “Stad de Frans”dagi rejasi qanday bo'lgan?
1-variant – The Wall Street Journal versiyasiga ko'ra
Terrorchilardan biri o'yin chiptasiga ega bo'lgan. Yovuz niyatli kimsa uchrashuv boshlanishiga tahminan 15 daqiqa qolganida stadionga kirishga uringan, ammo qo'riqlash xizmati vakili unda portlovchi jilet borligini payqab qoladi. Terrorchi xavfsizlik xizmatidan qochishga uringan vaqtida o'zini portlatib yuboradi.
Manbaning politsiyaga tayanib ma'lum qilishicha, terrorchilar aslida yuzlab insonlarning hayotiga zomin bo'lish uchun portlashni tribunada amalga oshirishni rejalashtirishgan. Qolgan ikki portlash esa ko'chadagi qurbonlar sonini oshirishga xizmat qilishi kerak edi.
2-variant – L’Equipe versiyasiga ko'ra
Terrorchilar Parij vaqti bilan soat 21:05 da “Stad de Frans” stadioni atrofida paydo bo'lishadi. Bu paytda uchrashuvning beshinchi daqiqasi davom etayotgan edi. Frantsiyaning asosiy sport nashriga ko'ra, ikki nafar hudkush stadionga kirishga urinadi. Ammo ularda chipta bo'lmagani uchun reja barbod bo'ladi.
Shundan so'ng ular "B" rejaga ya'ni stadionga kirish darvozalaridan biri oldidagi ikkita dahshatli portlash orqali tribunada sarosima uyg'otish, muxlislarni stadiondan tashrqariga chiqish va metro yaqinida uchinchi portlashni amalga oshirishga o'tishadi.
Germaniya termasi tunni stadionda o'tkazdi
Germaniyalik futbolchilar Frantsiya terma jamoasi bilan o'tkazilgan o'rtoqlik uchrashuvidan so'ng, arena hududida sodir bo'lgan teraktlar tufayli tunni "Stad de Frans" stadionida o'tkazdi. O'yinchilarga hordiq chiqarish uchun matraslar taqdim qilingan bo'lsa-da, hech kim mijja qoqmadi. Yoaxim Lev shogirdlari stadionni tahminan tonggi soat 7 larda tark etishadi va to'g'ri aeroportga yo'l olishadi.
Eng ahamiyatlisi, Frantsiya terma jamoasi maydonni tark etishni o'ziga ep ko'rmadi, balki raqibga hurmat belgisi sifatida butun tarkib bilan “Stad de Frans”da qoldi.
“Bu o'ta noyob do'stona harakat edi. Frantsuzlar stadionda qancha nemis bo'lsa ular ham shuncha bo'lishlarini aytishdi”, - dedi Nemis futbol uyushmasi rahbari Rauball.
Manba: arena.uz
— deya xabar beradi uff.uz nashri.