Sarlavhani o'qiboq dabdurustdan iddaoga chog'lanmang. Avvalgi maqolamizda bergan va'damizga muvofiq, shu sarlavha ostida ayrim mulohazalarni bildirmoqchimiz. Mavzu aniq, ya'ni kelishilgan o'yinlarning oldini olish va futbolimiz saviyasini yuksaltirish masalasi. Ishonchimiz komilki, bu muammo  va uning echimiga oid mulohazalar ko'pchilikni befarq qoldirmaydi.
Zero, bu mavzu Prezident Islom Karimovning millat sog'ligi, O'zbekiston farzandlarining baxtu saodati va porloq g'alabalari, shaxs kamoloti bilan bog'liq ulkan orzularining asosiy mohiyatidir. Kelgusi yilning «Sog'lom ona va sog'lom bola yili», deb nomlanishi ham bejiz emas. Bu o'rinda nainki, jismoniy, balki ma'naviy sog'lomlik masalasi ham jiddiy tarz­da nazarda tutilgan. Shu ma'noda kelishilgan o'yinlarga bosh qo'shish ma'naviy bemorlik belgisidir, ayni chog'da bu holat shu kunlarda 23 yilligi tantanali nishonlanayotgan Konstitutsiyamizning ulug'vor g'oyalariga mutlaqo ziddir.
Autsayder ochkoga ehtiyoj sezsa, mavsum yakunlanishi arafasidagina uyqudan uyg'onib, nomaqbul ishlarga qo'l urmay, «Born­mut» kabi ertaroq harakat qilsa bo'ladi. Mana, APL debyutanti «Chelsi»ni mag'lub etib, qimmatli 3 ochkoni qo'lga kiritdi. Shashti baland «Liverpul»dan ustun kelgan «Nyukasl»da ham shunday ishtiyoq kuzatildi. Yoki o'rtamiyona jamoalarimiz etakchilarga ochko ulashavermay, xuddi «Stok Siti» badavlat «Manchester Siti»ni engani kabi ulardan ochko tortib olishlari mumkin.
Nima uchun aslida o'rtamiyona klub sanalgan «Lester» premer-ligadek keskin kurashlarga boy chempionatda etakchilikka intiladiyu, «Olmaliq» va «Metallurg»da bunday orzu yo'q?! Faqat ulug'vor orzular, yuksak maqsadlargina klublarimizni kengliklar sari etaklaydi. Boshqacha aytganda, O'zbekiston futbolida ham Asosiy Qonunimiz talablari ustuvor bo'lishi shart. Quyidagi mulohazalarimiz shu talablardan kelib chiqib yozildi va ular futbolimiz taraqqiyotiga xizmat qiluvchi yangicha qarashlarga yo'l ochishidan umidvormiz.
BOSh LIGA
Biz milliy chempionatimiz strukturasiga qayta nazar tashlash va uni tubdan isloh qilish tarafdorimiz. Masalan, oliy liga atamasini bosh liga, deb o'zgartirish maqsadga muvofiq. Zotan, oliy so'zi mohiyatan shu qadar mahobatliki, hozirgi holatda oliy liganing hatto Chempionlar Ligasidan ham ustunligini anglatadi. Qolaversa «Oliy liga» birikmasida sho''ro tuzumi davridagi «Vo'sshaya liga»ning salbiy sharpasi seziladi va ayni payt u faqat bizning milliy chempionatimizda saqlanib turibdi. Hattoki, Rossiya­ning o'zida ham milliy chempionat nomi o'zgargani barchaga ma'lum.
Fikrimizcha, milliy chempionatimiz eng sara klublari ishtirokidagi turnirni bosh liga, deb atagan ma'qul. Nomning yangilanishi amalga oshirilajak ulkan ishlarning debochasi, xolos.
Biz taklif etayotgan bosh liga formatida kelishilgan o'yinlarga chek qo'yish imkoniyati mavjud. Bosh liga uchrashuvlari g'oyamizga ko'ra, qo'yidagi tartibda tashkillanadi:
1. Bosh ligada hozirgi oliy liganing 12ta jamoasi ishtirok etadi. Ular dastlab 2 davrada bellashadilar. Shunda har bir jamoa 22tadan uchrashuvda maydonda tushadi. So'ngra natijalar sarhisob qilinib, 1-6 va 7-12-o'rinlar alohida-alohida belgilanadi. Ta'kidlash joizki, taklifimizning asosiy mohiyati o'rinlarni belgilash jarayoni bilan aloqador. Zero, bunda 1-6 va 7-12-o'rinlarni egallagan jamoa ishtirokidagi uchrashuvlarda to'plangan ochkolar ikki davrali turnirdan so'ng bir tomonlama bekor qilinadi.
Oliy liganing bu mavsumdagi yakuniy jadvali misolida fikrimizni oydinlashtiramiz. «Paxtakor», «Lokomotiv», «Nasaf», «Bunyodkor», «Neftchi», «Olmaliq» klublari mavsumni 1-6- o'rinlarda yakunlashdi. «Navbahor», «Mash'al», «Qizilqum», «Metallurg», «Sho'rtan» va «Qo'qon-1912» klublari esa mos ravishda 7-12-pog'onalardan joy olishdi. Bosh liganing 2-davrasi ayni shu tartibda yakunlansa, deylik, «Paxtakor»ning «Metallurg» bilan har ikki bahsdagi natijasi «0»ga teng bo'ladi. Yoki «Loko» uchun «Olmaliq» klubiga qarshi kechgan o'yinlarda to'plangan ochkolar g'oyat qimmatlidir, ayni chog'da Toshkent viloyati jamoasi uchun ham «temiryo'lchi­lar»dan tortib olingan ochko muhim hisoblanadi. Bordiyu, «Metallurg» «sherlar»dan ochko tortib olsa, bu ochko keyingi bos­qichda hisobga olinadi. Qisqacha aytganda, «Paxtakor» ikki davrali dastlabki bosqichda 50 ochko jamg'arsa va bu ochkolarning yarmi 7-12-o'rinlar sohiblaridan olingan bo'lsa, hal qiluvchi bosqichni 25 ochko bilan boshlaydi. Bu o'rinda «U holda «Paxtakor» 7-12-o'rinlarni egallashi kutilgan jamoalarga yutqazaveradi-ku?!» qabilidagi savol tug'ilishi tabiiy. Yo'q, unday bo'lmaydi. Chunki avval o'rinlar aniqlanadi, shundan so'nggina keyingi bosqich ochkolariga aniqlik kiritiladi.  Natijada dastlabki oltilik o'rtasida chempionlik unvoni va sovrinlar uchun kurash keskinlashadi.
2. Keyingi oltilik bosh ligada ishtirok etish huquqini saqlab qolish uchun kurashadi. Tartibga binoan, 3ta jamoa bosh ligani tark etadi. Klublar keyingi bosqichdan umidvor bo'lishlari uchun yuqorida aytganimizdek, quyi oltilikning dastlabki bos­qichdagi natijalari o'z holicha qoldiriladi...
3. Bosh liganing keyingi bos­qichi ham ikki davrali tizimda o'tkaziladi. Shu tariqa sovrinli o'rinlar uchun kurashadigan yoki bosh ligada qolishga harakat qiladigan har bir jamoaning yana 10tadan uchrashuvda maydonga tushishi ta'minlanadi.
Umuman olganda, mavsum yakunida barcha 12ta jamoa 32tadan o'yin o'tkazgan bo'lib chiqadi.
Davomi InterFUTBOL gazetasi blogida.
— deya xabar beradi uff.uz nashri.