Ochig'ini aytganda, zamonaviy futbol «muvofiqlik» tushunchasi ortidan ergashmoqda. Qachonlardir buyuk o'yinchilar iste'dodi futboldagi maromni belgilagan. Xususan, Pele o'ynagan davrda g'alabalar, chempionlik unvonlari Braziliya terma jamoasi bilan yonma-yon yashagan.
Total futbol esa butun dunyoda murabbiylar mav­qeini ko'tarib yubordi. Aynan total futbol ta'sirida murabbiy tafakkuriga e'tibor kuchaydi. To'g'ri, Pele davrida ham yuqori malakali mutaxassislar o'yin jarayoniga etarlicha ta'sir o'tkazishgan. Ammo u davrda futbolchi iste'dodining qudrati hal qiluvchi ahamiyat kasb etgan. Keyinchalik esa tarkibda eng iste'dodli futbolchilarni jamlashgan jamoalar ham ilg'or fikrli murabbiy qo'l ostidagi raqib qarshisida ojiz qola boshlashdi.
Nazarimizda bu jarayon futbolda juda uzoq davom etdi. Fikrimizcha, Joze Mourino mazkur jarayonning so'nggi eng yorqin vakilidir. U «Portu»ning kamtarona tarkibi bilan evrokuboklar g'olibiga aylandi. Hozirgi kun nuqtai nazaridan qaralsa, «Benazir» boshqargan «Inter» tarkibi ham yulduzli sanalmasdi. Shuning uchun u 2010 yilda «Oltin to'p»ga Lionel Messi emas, EChL g'olibi Uesli Sneyder munosibligi xususida fikr bildirganda, ko'pchilik hayron bo'lib, elka qisgandi. Mana, vaqt o'tdi va Uesli Sneyderning aslida «Oltin to'p» darajasidagi futbolchi emasligi endi barchaga ma'lum. Ta'bir joiz bo'lsa, 2010 yilda «Barselona»ni enggan «Inter» o'yinini boshqargan Mourino­ning murabbiylik mahorati «Oltin to'p»ga munosib edi.  
Ha, o'shanda «Barsa» ustidan «Inter» emas, balki murabbiy tafakkuri zafar quchgandi. Bunday vaziyatda jamoa ijrochi vazifasini bajaradi, xolos.  Shunga o'xshash holatni futbol olami Qurbon Berdiev tajribasida ham ko'rdi. Turkmanistonlik murabbiy «Rubin» vositasida aynan o'sha kataloniyaliklardan ikki o'yin natijasiga ko'ra, 4 ochko tortib olib, anchagina shov-shuv ko'targandi. Mourino, Berdiev kabi murabbiylarning tafakkur zarbalari bugungi Gvardiolani pishitdi va tobladi. Tarkiblari bir-biridan farqlanadigan, ayni chog'da yulduzli hisoblanmaydigan «Inter» hamda «Rubin» klublarining EChL doirasidagi muhtasham o'yinlarda «Barsa»ni taslim qilishgani futbolga munosabatda jiddiy o'zgarishlar yasadi. Biroz maksimalizmga berilib aytsak, «Buyuk tafakkur - katta g'alabalar poydevori. Odatdagi tarkib esa bu yo'lda vositadir» qabilidagi xulosa qat'iylashadi. Futbol dunyosidan bundan o'zgacha xulosa kutib ham bo'lmasdi. Chunki puxta reja asosida qo'lga kiritilayotgan, «sensatsiya»lardan xoli natijalar ko'pchilikni shunday mulohazalarga etaklardi.
Ta'kidlash joizki, bu tamoyil hozir ham jahon futbolida o'z mavqeini yo'qotmadi. Ispaniya primerosining 14-turida «Valensiya» shu «Barselona»dan engilishni istamay, muxlislarni hayratlantirgandi. O'sha natija «Barselona» muxlislarini u qadar tashvishga solmadi. «Ketma-ket g'alabalardan so'ng orada tin olish bo'ladi-da!» deyishdi ular xotirjamlik bilan. Endi «Bayer»,  ayniqsa, «Deportivo» navbati bilan nainki «Barsa» muxlislari, balki mutaxassislarni ham ajablantirdi. Holbuki, ajablanishga hech bir hojat yo'q. Negaki, «Deportivo» o'yin avvalidayoq «Kamp Nou»ga nima uchun kelganini sezdirdi. Messi va Suaresdan iborat dribling tendemi 7 kishilik himoya to'sig'ini yorib o'tishga rosa urindi. Lekin bu juftlikning barcha harakatlari zoe ketdi. Urilgan 2 gol standart vaziyat va jarima maydoni tashqa­risidan yo'llangan zarbalar natijasi bo'ldi. Pike va Maskerano esa «Depor»ning 3 kishilik hujum guruhi tazyiqidan holdan toyishdi. Qisqasi, Luis Enrike 7-3 ko'rinishidagi juda oddiy himoyaviy uslubga qarshi munosib yo'l topolmadi. «Deportivo» raqibiga ochiqdan-ochiq juda sodda, hattoki, biroz jo'n taktik uslubni taklif qildi.
Futbolchi har qancha iqtidorli bo'lmasin, uning murabbiy tafakkuriga muhtoj ekanligi shu bahsda ko'zga yaqqol tashlandi. Fikrimizcha, Neymar maydonga tushganida ham vaziyat o'zgarmasdi. Demoqchimizki, «Barselona»dagi depsinish holati futbolchilar harakati emas, aksincha, murabbiy tafakkuridagi tarqoqlik bilan aloqador. Ayrimlarda «U holda «El-klasiko»dagi hisobni qanday tushunish kerak?» degan savolning tug'ilishi tabiiy. Barchaga ayonki, «El-klasiko» hech qachon jamoalarning an'anaviy tamoyillaridan xoli bo'lolmaydi. Qolaversa, Luis Enrike saviya jihatidan Rafael Benitesdan ustun bo'lsa borki, aslo kam emas. Umuman, hisobning 0:4ga etgani ham uchrashuv butkul noodatiy kayfiyat ta'sirida kechganidan dalolat. Agar hisob 1:1, 1:2, boringki, 2:3 bo'lganida ham uni mantiqqa muvofiq, deyish mumkin edi. Axir «Real»ni safarda yirik hisobda mag'lub etgan jamoaning «Valensiya», «Bayer» va  «Deportivo» bilan durang o'ynashi mantiqqa ziddek tuyu­ladi. Vaholanki, bu o'rinda mantiq buzilmagan.
Ta'kidlaganimizdek, «El-klasiko» primero o'lchamlariga sig'maydi. Boshqa natijalar esa Enrike va Benitesning o'zlari boshqarayotgan jamoalar bilan tom ma'noda muvofiq emasliklarini anglatadi. Mulohazalarimiz avvalida Joze Morinoning «Portu» va «Inter»dagi porloq g'alabalarini eslagandik. Xo'sh, u harchand intilmasin, nima sababdan «Real» va «Chelsi» bilan yuksak natijalarni qayd etolmadi va etolmayapti? Bizningcha, bu holning asosiy sababi ta'minlanmayotgan muvofiqlik bilan izohlanadi. Boshqacha aytganda, yuqori saviyadagi buyuk futbolchilar «Benazir» fe'l-atvoriga xos o'jarlik, qattiqqo'llik kabi xususiyatlarni qabul qilisholmaydi. «Portu» va «Inter»ning tarkibi uning talablariga so'zsiz bo'ysingan, qarashlarini maydonda to'la amalga oshirgan. «Real» va «Chelsi»dagi ijobiy va ijodiy «o'zbilarmonlik» esa, ma'lum vaziyatlarda Mourino mulohazalarini tan olmaydi.
Yuzaga kelgan nomuvofiqlik o'z-o'zidan jamoadagi strategik rejalarga soya soladi.  «Real»ning Karlo Anchelotti davrida nisbatan mazmunli to'p surgani ham ma'lum ma'nodagi muvofiqlik natijasidir. Top - klublarni bosh­qarishda qiynalgan Klaudio Raneri rahbarligidagi «Lester» hozir «gullab-yashnamoqda». Demak, u ham avval «baland dorga osilib», xatoga yo'l qo'ygan. Mana, nihoyat, o'z o'rnini topdi. «Lester» tarkibi hozir unga hurmat-ehtirom bilan boqmoqda va murabbiylik borasidagi rangin tafakkurini maydonda reallikka aylantirmoqda. «Lester»ga yuqori natijalar uchun hozircha shuning uchun etarli. Chunki «MYu», «Manchester Siti» va «Chelsi» tarkibida bugun amaldagi murabbiyga nisbatan bunday qarash yo'q. Luiz Felipe Skolari ham «Guanjou Evergrand» bilan bejiz katta g'alabalarga erishmayapti. Braziliyalik mutaxassis Xitoy futbolida hurmat-e'tiborga sazovor, ya'ni u va muhitaro muvofiqlik mavjud.
Davomi InterFUTBOL gazetasi blogida.
— deya xabar beradi uff.uz nashri.