Singapur milliy chempionati jahon futbolidagi eng antiqa va o'ta qiziqarli tarixga ega birinchiliklardan sanaladi. E'tibor bering, Singapur «S»-ligasida nafaqat shu mamlakat, balki Yaponiya, Malayziya, Xitoy, Bruney va hattoki, Frantsiya kabi xorijiy davlatlar klublari ham ishtirok etishgan. Ayni payt ham shunday. Ya'ni «S»-ligasi faqat Singapur jamoalaridan tarkib topmagan. Demak, bugun Osiyo futboli haqidagi turkum maqolalarda navbat Singapur birinchiligiga keldi. Marhamat, Sports.uz sayti ma'lumotlari asosida tayyorlangan maqola bilan tanishib chiqib, antiqa chempionatning antiqa tomonlaridan xabardor bo'lishingiz mumkin.
Singapur «S»-ligasi Osiyoda o'rtamiyona darajadagi chempionatlardan biri sanaladi. Vaholanki, uning tarixi bir asrdan ko'proq vaqtni o'z ichiga oladi. Xullas, qit'amizda ilk milliy birinchiliklardan biri aynan Singapurda tashkil etilgan. Aniqroq aytsak, uzoq 1904 yili mamlakatning birinchi chempionati bo'lib o'tgan. Ortda qolgan yillar davomida birinchilikni kuchaytirish yo'lida bir qator tadbirlar amalga oshirildi.  Ammo milliy liga Osiyoda etakchilar qatoriga qo'shila olmadi, baribir. Natijada 1996 yilga kelib, Singapur futbol assotsiatsiyasi yangicha tizimdagi liga tashkil etishga qaror qildi. Xullas, hozirgi «S»-ligasiga asos solindi.
Tabiiyki, yangi formatda chempionat o'tkazishdan aniq maqsadlar ko'zda tutilgandi: Singapur aholisida futbolga qiziqishni orttirish, milliy chempionat tomoshabopligini talab darajasiga chiqarib, imkon qadar ko'proq foyda olish. Shu sababli, «S»-ligasi reglamentiga qiziqarli bandlar ham kiritildi. Xususan, birinchilikda xorijiy mamlakat klublari ham bemalol qatnashishlari mumkinligi alohida qayd etib qo'yildi. Shunga asosan, chet el klublariga aniq takliflar ham yuborildi. E'tiborli tomoni shuki, bundan chorlovga ijobiy javob qaytargan klublar darhol topildi. Shu tariqa «Sinchi», «Liaoning Guangyuan», «Dalyan Shayd» va «Pekin Guoan Talent» (barchasi Xitoy), «Albireks Niigata» (Yaponiya), «Sporting Afrika» va «Super Reds» (ikkalasi JAR), «Etoil» (Frantsiya) hamda «Bruney DPMM» (Bruney) kabi klublar turli yillarda Singapur milliy chempionatida qatnashishdi.
Eng diqqatga sazovor tomoni shuki, ayni payt Singapur «S»-ligasida atigi 10ta jamoa ishtirok etadi. Oxirgi mavsumga qarasak, ulardan 3tasi xorij vakillaridir - «Albireks Niigata» (Yaponiya), «Bruney DPMM» (Bruney) va «Xarimau Muda» (Malayziya). Eng qizig'i, yakunda «Bruney DPMM» chempion maqomini qo'lga kiritdi. Qisqasi, Singapurning amaldagi chempioni o'zga mamlakat klubidir. Umuman olganda, bruneyliklar bu borada yagona emaslar. Ya'ni ulardan boshqa «o'gay» chempionlar ham bor.
Endi Singapur milliy chempionati va kubogida qachondir e'tiborli natijalarga erishgan xorijning 5ta jamoasi bilan tanishib chiqamiz:
5. «Chonburi» (Tailand). «Chonburi» klubini butun Osiyoda yaxshi bilishadi. Qarangki, Tailandning eng mashhur jamoalaridan biri ham vaqtida o'z omadini Singapurdan qidirgan ekan. Aniqroq aytsak, «Chonburi» 2006 yilgi mavsumda Singapur milliy kubogida ishtirok etgan. Tailandlik o'shanda hal qiluvchi o'yingacha etib borgandilar. Shu bilan «Chonburi» Singapur milliy kubogi finaliga chiqqan ilk xorijiy klub bo'lgandi. To'g'ri, tailandliklar oxirgi o'yinda «Tampin Rovers»ga 2:3 hisobida yutqazib, sovrinsiz qolishgan. Ta'kidlash joiz, «Chonburi» faqat kubok turnirida ishtirok etgan, Singapur «S»-ligasida esa biror marta o'ynagan emas.
4. «Bangkok Glass» (Tailand). Tay o'lkasining yana bir vakili. «Bangkok Glass» ham xuddi «Chonburi» kabi Singapur kubogi uchun kurash olib borgan. Asosiysi, bunday urinishlari juda omadli kechgan. Ya'ni Tailandning bu klubi ketma-ket ikki mavsum (2009-2010 yillarda) Singapur kubogini yutishga harakat qilgan. Uning birinchi urinishi finalgacha davom etgan. Ya'ni «Glass» 2009 yili hal qiluvchi bahsni boy bergan. Ammo «Chonburi»dan farqli o'laroq, keyingi mavsum ham kubokka da'vo qilib, yakunda uni boshi uzra baland ko'targan. Shu-shu «Bangkok Glass» Singapur futboliga boshqa «qaytmadi». Deylik, bu klub joriy yil Tailand premer-ligasida 6-pog'onani egalladi. Shu o'rinda uning Osiyo Chempionlar Ligasi-2015ning «pley-off» bosqichida qatnashganini ham aytib o'tish joiz.
3. «Etoil» (Frantsiya). 2010 yilgi mavsumda Singapur «S»-ligasida asosan frantsuz futbolchilaridan tashkil topgan «Etoil» jamoasi ham ishtirok etdi. E'tiborlisi, bu klub ilk urinishidayoq Singapur futbolini zabt etishni uddaladi. Chunonchi, «Etoil» o'sha mavsum nafaqat chempionat oltin medallariga ega chiqdi, balki Liga kubogini ham o'ziniki qildi. Biroq bir yil o'tib, «S»-ligasida omadsizlikka uchradi. Shundan so'ng frantsuzlar Singapur futbolini tark etishdi.
2. «Albireks Niigata» (Yaponiya). Singapur chempionatiga sodiq qolayotgan xorij klubi. Yaponlar 2004 yildan buyon «S»-ligasida ishtirok etishyapti. Alohida aytish kerak, «Albireks» tarkibi to'laligicha yaponiyalik futbolchilardan tashkil topgan. Qolaversa, jamoaga har doim yapon mutaxassislari ustozlik qilishgan. Klub «S»-ligasiga sodiqlikka yarasha, munosib natijalarga ham erishgan. Misol uchun, «Albireks» oxirgi 4ta mavsumning naq 3tasida «S»-ligasi bronza medalini qo'lga kiritdi. Bu yil esa Singapur kubogi sohibiga aylandi. Qoyil, «Niigata»!
Davomi InterFUTBOL gazetasi blogida.
— deya xabar beradi uff.uz nashri.