1987 yil yanvar oyi. Argentinaning Avelaneda shaharchasidan chiqqan qora avtomobil shiddat bilan Rosario tomon elib bormoqda. Uning ichida o'tirgan yosh yigitcha bilan mashinani boshqarib borayotgan kishini boshqa yo'lovchilardan aytarli ajralib turadigan tomoni yo'qdek. Birinchi ko'rgan insonda, mashinada birga sayohatga chiqishgan yaqin qarindoshlar dilkash suhbatlashib bormoqdalar, degan tushuncha paydo bo'ladi xolos. Faqatgina, yigitchaning kayfiyati unchalik ham yaxshi emasligi sinchiklab qaragan insongagina bilinadi. U nimadandir qattiq o'ylanib qolganligi bilinib turardi. Aslida ular sira ham yaqin qarindoshlar bo'lmasdan, balki ularning tanishganlariga bor-yo'g'i bir necha kun bo'lgan edi, xolos.

Haydovchining yonida o'tirib ketayotgan yo'lovchining ismi Gabriel Omar Batistuta bo'lib, uni o'z ona shahrida tinchgina, yaqinlari davrasida umrguzaronlik qilib yurgan joyidan, yonida mashinani boshqarib borayotgan kishi deyarli kuch bilan sug'urib olib ketayotgandi. «Nyuells Old Boys» klubida selektsioner bo'lib ish yuritadigan ushbu inson uchun Batistutani qo'lga kiritish oson bo'lmagandi. Uni va oila a'zolarini bir necha kun davomida qatiy ravishda ko'ndirishga to'g'ri keldi va kim biladi agar uning otasi kutilmaganda rozilik berib qolmaganida, bor umidi chippakka chiqqan bo'larmidi. Xozir bo'lsa u kayfiyati chog', yonida olib ketayotgan kelajak dahosidan hali nimalarni foyda ko'rishi mumkinligini o'zicha xomcho't qilib borardi.

Gabriel 1969 yil 1 fevralda Argentinaning Avelaneda shahrida tug'ildi. Uning bobosining kattagina fermasi bo'lib, oilaning asosiy daromadi shundan bo'lardi va Batistutalar o'ziga to'q oilalardan hisoblanishardi. Gabrielning o'zi bo'lsa yoshligidan baxtli oilasi davrasida beg'ubor bolalikning hamma ne'matlaridan bahramand bo'lib, katta bo'ldi. Hatto uning yoshligida yuz bergan iqtisodiy inqiroz ham oiladagi ichki holatga ta'sir o'tkaza olmadi. Gabriel o'zi tengilar bilan futbol yoki basketbol o'ynab vaqtini o'tkazar, o'rni kelib qolganida, baliqchilik bilan shug'ullanishni ham yoqtirardi. Uning uchun oddiygina bobosining fermasidagi ishlarga yordam berish ham qiziqarli bo'lib, hayotidan butunlay mamnun edi va uni o'zgartirishni xayoliga xem keltirmasdi.

Gabriel yoshligidan futbolga deyarli qiziqmadi, uning uchun sport turlari ichida Argentinada yaxshigina mashhur bo'lgan basketbolga qiziqish kuchliroq edi. Lekin uning o'zi ikkala sport turi bo'yicha professional bo'lishni o'ylamasdi. Futbol o'yinlari vaqtida bo'lsa u tengdoshlari va shahar aholisi tomonidan «semizvoy» degan laqab olgandi. Shu tariqa vaqt o'tib bordi va yigitcha o'n sakkiz yoshni qarshiladi. Mana shu yoshida uning hayotini batamom o'zgartirib yuboradigan voqea sodir bo'ldi.

«Nyuells Old Boys» jamoasining skautlaridan biri Avelaneda shahrida o'tkazilayotgan yoshlar o'rtasidagi turnirni kuzatish uchun keladi va u erda Argentina kelajagi bo'lishi mumkin bo'lgan yosh yigitning o'yinini ko'rib qoladi. Yigitchaning o'yini tajribali mutaxassisning didiga mos edi. Biroq uni hayratga solgan voqea keyinroq sodir bo'ldi. O'yinlar tugaganidan so'ng mutaxassis Gabrielning oldiga kelib, uni professional klubga taklif etmoqchiligini aytganida rad javobini oldi. O'zini yo'qotib qo'yar darajaga kelib qolgan skaut Batistutaning oila a'zolari bilan uchrashishga va ular bilan muzokaralar o'tkazishga qaror qildi. Maradona vatanidagilar uchun futbol birinchi darajali sport turi bo'lib, istalgan o'smirga bu taxlitdagi taklif bilan chiqish uni so'zsiz baxtli insonga aylantirish bilan teng hisoblanardi. Ammo Batistutalar xonadoniga kelgan mutaxassis yana rad javobini olgach, endi boshqacha yo'l tutish lozimligini anglab etdi va o'z taktikasini o'zgartirdi. U endi zo'r berib kelajak hususida va'dalar bera boshladi, yigitchani yorqin kelajak kutib turganligini ularga uqtira boshladi. Qizig'i shundaki, «Nyuells Old Boys» skautining bironta ham gapi yolg'on emasdi, shunchaki u yosh iste'dod egasining o'z baxtini zo'r berib haydayotganiga qarshilik qilishga xarakat qilardi. Nihoyat, baxt qushi majburan yigitchaning boshiga qo'ndirildi. Gabrielning otasi taslim bo'ldi va o'g'liga «oq fotiha» berdi. Endi munis onaning ham o'zga iloji qolmagandi, erka o'g'il taxminan bizda armiyaga kuzatishda bo'ladigan histuyg'ular bilan katta futbolga kuzatiladi.

Batistutaning «Nyuells Old Boys»dagi debyuti 1988 yilning sentyabrida bo'lib utdi. Uning futbol yulduziga aylanishigacha bo'lgan davridagi eng ajablanarli va takdir hazillaridan biri, bu Gabrielning «Nyuells» stadioniga kelguniga qadar biron marta ham o'yingohga tushib ko'rmagani edi. U birinchi bor rostmana stadionni o'n sakkiz yoshida ko'rdi, lekin oradan ikki yil o'tgach, uni hamma tanirdi. O'sha ilk o'yinidayoq hujumchi sifatida maydonga tushgan Gabrielni, oradan uch kun o'tgach xaqiqiy shuhrat kutib turgandi. Uning birinchi o'yini kuni, «Nyuells»ning asosiy forvardi Gabrich jaroxat olib, maydonni tark etadi. Uch kun o'tgach, klubni «Kopa Libertadoros»ning yarim final uchrashuvi kutib turgandi. «San Lorenso»ga qarshi o'tadigan uchrashuvga Batistuta to'qqizinchi raqam ostida maydonga tushdi. O'yin davomida u gol ura olmadi, lekin shu qadar yorqin o'yin ko'rsatdiki, oqibatda ertasi kuni tongda uning qo'liga, birinchi sahifasiga katta harflar bilan «Batistuta — yangi futbol yulduzi» sarlavhali maqola bitilgan gazetani tutqazishdi. Yigitchaning yulduzli davriga asos solindi. Bu mashhurlikka soya solib turgan birgina inson bor edi, u ham bo'lsa, ilgarigi mashhur o'yinchi, keyinchalik murabbiylikka qo'l urgan Daniel Pasarello edi. Vaqti kelib u Gabrielning boshiga ko'p kunlarni soladi.

Uning maydonda ko'rsatayotgan o'yinlari, muxlislar tomonidan shodon qabul qilina boshlandi. O'zining o'yinlariga monand, «qirol sher» va «yuk mashinasi» degan laqablar oldi. Gabrielning ko'rsatayotgan o'yinlari Argentinaning grand klublari «Riverpleyt» va «Boka Xuniors»larning e'tiborini tortmay qo'ymasdi. Ular o'yinchini o'z tarkiblariga qo'shib olish uchun kurasha boshladi. Hayoti davomida hech kimni xafa qilmagan Batistuta ularning xar ikkalasi uchun ham o'ynadi. Avvaliga «Riverpleyt» uchun, so'ngra, takdir taqozosiga ko'ra «Boka Xuniors»da to'p surishiga to'g'ri keldi. Aynan «Boka»da futbolchi, o'zini erkin tuta boshladi va hatto shu erda o'z faoliyatini yakunlashni istashini e'lon qiladi. Lekin taqdir unga boshqa mintaqa, boshqa shahar va boshqa elatning qahramoni bo'lish hukmini bitib qo'ygandi.

20 yoshida uni Evropada bo'lib o'tadigan yoshlar turniriga jalb qilishdi Mana shu turnirda, «Deportivo» yoshlari sharafini himoya qilgan Gabriel bir kuni «Fiorentina» — « Milan» uchrashuvini tomosha qilish uchun o'yingohga tushadi. Florentsiyaliklarning o'z jamoasini qo'llab-quvvatlashlari yosh o'yinchini hayratda qoldirdi va bir kun shu jamoa sharafini himoya qilishni orzu qildi. Har tomonlama omad sohibi bo'lish baxtiga sazovor bo'lgan o'yinchining bu orzusini amalga oshishi uchun bor yo'g'i ikki yil vaqt kerak bo'ldi. Shuncha vaqt o'tgach tiffozilar uning ustida o'lib tirilishardi . 1991 yilda o'z terma jamoasi safida debyut uchrashuvini o'tkazgan Batistuta oradan biroz vaqt o'tgach Qit'a kubogini qo'lga kiritadi. Shundan so'ng unga Evropaning superklublaridan takliflar yig'ilib kela boshladi. Ularning orasida «fiorentina»dan kelgan vakillar ham bor edi. Batistuta ular bilan birga Evropaga yo'l oldi.

Bu erda o'tkazgan ilk mavsumidayoq Batistuta o'ziga yangi, bir umrlik hamrohi bo'ladigan laqab oldi «Batigol». Uni Florentsiyada tanimaydigan insonning o'zi yo'q edi, xattoki «Fiorentina»ning JCh-94 dan oldingi mavsumda «V» seriyaga tushib ketishi ham ularning muhabbatiga ta'sir o'tkaza olmadi. Batigol o'z jamoasiga sodiq qoldi va uni «A» seriyaga qaytaradigan ajoyib mavsumni o'tkazdi. Shu yilgi ajoyib o'yinlari evaziga mundialga taklifnomani ham qo'lga kiritdi, shuningdek, termaga afsonaviy Maradona ham qaytarildi. Ularning hujumdagi tandemi, Kanija hamkorligida dahshatli ko'rinish oldi va birinchi o'yindayoq bechora yunonlar parchalab tashlandi 4-0. Ikkinchi o'yinda Nigeriyaliklar alam bilan qoldilar: 2-0. Lekin shu bilan ertak nihoyasiga etdi, tragediya ko'rinishida. Maradona yana «xol» qo'yadi. Uning qonida doping topishgach, diskvalifikatsiya qilindi va ruhan singan terma jamoa ruminlarga 3-2 hisobida o'yinni boy berib, uylariga qaytdilar.

Apennin yarim orolida esa Batigolning ishlari avj olayotgandi. Garchi uning klubi hamon Italiya futbolidagi etakchilikni qo'lga kirita olmayotgan bo'lsada, Batigol xar mavsumda yigirmatadan kam gol urmayotgandi. Nihoyat, Gabriel 1995-96 yilgi mavsumda o'zining «Fiorentina» safidagi ilk sovrinini qo'lga kiritadi. Italiya kubogi finalidagi «Atalanta» klubi bilan kechgan ikkala bahsda ham gol kiritishga muvaffaq bo'ldi. Keyinchalik uning say-harakatlari evaziga Superkubok bahsida «Milan» ham mag'lub etildi.

Frantsiyada bo'lib o'tadigan navbatdagi mundial oldidan terma jamoadagi muhit keskinlashadi. Buning asosiy sababchisi yangi murabbiy Pasarello edi. Batigolni eski tanishi bo'lgan ushbu mutaxassis birinchi kunlardanoq Gabrielni hamon yoqtirmasligini ochiqchasiga namoyish eta boshladi. Ular o'rtasida bo'lib o'tgan soch turmagi borasidagi mash-masha tez orada butun dunyoga ovoza bo'ldi. Garchi Batistuta terma jamoa manfaati uchun o'zining uzun sochlaridan voz kechgan bo'lsa ham, o'rtadagi kelish-movchilik tugamaydi. Oqibatda kuchli tarkibga ega bo'lgan bo'lsalar ham, oq-qora   libosd gi yigitlar gollandlar oldida ojiz qolishdi va ortlariga qaytishga majbur bo'ldilar. «Sartarosh» murabbiyga bo'lsa o'z joyini bo'shatib qo'yishdan o'zga chora qolmagandi.

Mana shu mundialdan so'ng «Fiorentina» klubi prezidenti Cheki Gora Batigolni sotish harakatiga tushib qoladi. Garchi Gabrielning o'zi xohlamasada, klub uni 30 mln. dollar evaziga «Roma»ga sotib yubordi. Cheki Goraning fikriga ko'ra, Batigolning davri o'tgandi. Lekin Gabriel o'zini yana bir bor ko'rsatishga etadigan kuch qudrati bor ekanligini ko'rsatib qo'ydi. Uning urgan 21 ta goli evaziga «Roma» 18 yildan buyon erisha olmayotgan chempionlikni nishonlashga muvaffaq bo'ladi. Ayniqsa «Fiorentina» stadionida o'tgan o'yin yodda qoladigan bo'ldi. O'zining sobiq jamoasiga qarshi maydonga tushgan Gabriel uzoqdan darvoza tomon zarba beradi. Gol bo'lganini ko'rgan Batistuta alamdan yig'lab yubordi, yig'layotgan Batigolni rimliklar tabriklashayotgan vaqtda stadion uzra o'lik sukunat hukmron edi. Bir vaqtlar mana shu muxlislar u gol urganida o'zlarini qo'yarga joy topa olmay qolardilar, endi bo'lsa…

JCh-2002 oldidan Argentina jamoasi tengsiz, deb baholana boshladi. Ularning mundialdan kuboksiz qaytmasliklariga, har uchta mutaxassisdan ik-kitasi so'zsiz ishonardi. Batigol uchun ham chempionatning salobati o'zgacha edi, sababi u oxirgi imkoniyatini ishga solayotgandi. Kutilmaganda hammasi chappasidan ketdi. Guruxdan ham chiqa olmagan uzunsoch yigitlarning yig'isi xar qanday toshyurak odamning ham ko'nglini buzib yuborar darajada edi.

Omadsiz mundialdan so'ng, futbol o'lchamlari bo'yicha yoshi o'tib qolgan Gabrielga faoliyatini yakunlash uchun yaxshi imkoniyat paydo bo'ladi. Qatar klublaridan biridan tushgan taklif moliyaviy jihatdan juda xam foydali bo'lganligi bois unga ma'qul tushdi. Batigol uni qabul qildi va sahroga qarab yo'l oldi. Uning qo'shig'i kuylab bo'lingandi.

Maqolani tayyorlashda Chempion gazetasining 2009 yil 25 sonidan foydalanildi.

Manba: koptok.uz