Boks olamida professional charm qo'lqop ustalari ishtirokidagi janglar doimo muxlisu mutaxassislar e'tiborida. Halqaro havaskor bokschilar uyushmasi – AIBA rahbariyatining sport olamining eng nufuzli musobaqasi - Olimpiya o'yinlarida ilk marotaba professional bokschilarning qatnashishiga rasman ruxsat bergani ham shundan dalolat. Keyingi yillarda professional ringda faoliyatini boshlab, yuqori cho'qqilarni zabt etishni maqsad qilgan iste'dodli yosh bokschilarimiz qayd etayotgan natijalar o'zbek boks maktabi qudratini namoyish qilmoqda.
Bugungi kunda o'zbekistonlik professional bokschilar reytingida etakchilik qilayotgan Qudratillo Abduqahhorovning mahorati nafaqat yurtimizda, balki xorijda ham yuqori baholanmoqda. Qudratillo o'ziga xos jang uslubi bilan muxlisu mutaxassislar e'tibori va e'tirofini qozondi. Joriy mavsumda bokschimizni katta janglar kutib turibdi .
SPORTS.uz axborot portali sport muxlislarini Qudratillo Abduqahhorov bilan yaqindan tanishtirish maqsadida maxsus intervyu uyushtirdi.
Ma'lumot: Qudratillo Abduqahhorov 1993 yilning 29 avgust kuni Andijon viloyatida tug'ilgan. 2015 yilning 18 oktyabrida professional ringdagi faoliyatini boshladi. Shu kungacha to'qqizta jangning barchasida zafar quchgan va oltita bellashuvda raqiblarini muddatidan olding enggan. Professional boks bo'yicha O'zbekiston chempioni, World Boxing Foundation International –xalqaro chempionlik kamari, WBC Asian Boxing Council Silver – Osiyo kumush kamari sohibi.
- Qudratillo, Siz professional bokschi sifatida tanildingiz. Odatda, aksariyat bokschilar havaskorlar o'rtasidagi jahon va qit'a chempionatlari, Olimpiya o'yinlarida natija ko'rsatganidan keyin professional ringga qadam qo'yadi. Biroq, Siz havaskorlar boksida e'tiborga molik natija qayd etmagan ekansiz.
- Men ham boksni hozirgi mashhur chempionlarimiz kabi boks to'garaklaridan boshlaganman. Keyinchalik Chirchiq olimpiya zaxiralari kollejida boks bo'yicha saboq oldim. O'smirlar va yoshlar terma jamoasida nomzod bo'lganman. Havaskor bokschilar o'rtasidagi eng yuqori natijam - kattalar o'rtasidagi O'zbekiston chempionatida sovrindor bo'lganman.
Aslida yana bir necha yil havaskorlar boksida qolib, terma jamoaga kirish uchun kurashsam bo'lardi. Professional boksdan taklif bo'lganidan keyin vaqtni boy bergim kelmadi. Qolaversa, mutaxassislar mening jang uslubim professional boksga mos tushishini ham ta'kidlashdi.
- Havaskor va professional boksning farqini tez ilg'adingizmi?
- Ha, har ikkisining ham o'ziga yarasha jihatlari bor. Havaskor boksda bir turnir davomida bir nechta jang o'tkazasiz va keyingi jangda kim raqib bo'lishini bilmaysiz. Agar yutqazib qo'ysangiz keyingi gal yana o'zingizni ko'rsatishga imkon bo'ladi. Professional ringda raqib oldindan aniq bo'ladi. Jangga tayyorlanish, raqibni o'rganish uchun vaqt bor. Eng murakkab jihati shundaki, professional bokschi yutqazib qo'ysa, reytingi pastlab ketadi va unga yana munosib raqib topish qiyinlashib qoladi. Qonun-qoida, raundlar sonidagi farqlarni aytib o'tirmayman, uni boksga qiziqqan hamma biladi.
Ko'pchilik professional bokschilarimiz Evropa va Amerikada tashkil etilayotgan professional boks bellashuvlarida ringga chiqmoqda. Siz nega asosan Malayziya va Singapurda jang qilyapsiz?
Men va Azizbek Abdug'ofurovga malayziyalik Vikram Svapragasam degan mutaxassis menejerlik qiladi. Janubi-Sharqiy Osiyo mamlakatlari, ayniqsa Filippin va Tailandda professional boks juda ommalashgan. O'ziga xos an'analar, maktablar shakllangan. Biz har bir jangdan oldin Malayziyada uch haftalik o'quv-mashg'ulot yig'inlarini o'tkazamiz. Jismoniy, texnik, taktik mashg'ulotlardan tashqari sparring janglari tashkil etiladi. Ringda biz bilan boks tushayotgan yigitlarning mahoratiga tan berish kerak. Ayniqsa, filippinlik sparring-raqiblarimiz haqiqiy jang qilayotgandek boks tushadi.
Engil va yarim og'ir vaznda Filippin va Tailand o'zining bokschilari bilan mashhur. Mana Menni Pakyaoning o'zi necha yillardan buyon professional boks cho'qqisida turibdi. Aytgancha, Pakyao professional bokschilik faoliyatini boshlaganida men ikki yoshli bolakay edim. Hozir u men qatnashayotgan yarim o'rta vaznda (66,6 kilogramm) WBC chempionlik kamariga egalik qilmoqda. Men esa professional boksda aynan o'sha kamarni qo'lga kiritishni maqsad qilganman.
- Demak, Siz istayotgan sovrin Pakyaoning qo'lida ekanda. Tanlagan yo'lingiz ancha murakkab ekanidan hayiqmaysizmi?
- WBC yo'nalishining yarim o'rta vaznida Menni Pakyaodan tashqari, Denni Garsiya, Kit Turman, Amir Xan, Kell Bruk, Jessi Vargas, Migel Vaskes, Timoti Bredli kabi jahon tan olgan bokschilar ham reytingning yuqori pog'onalarida qayd etilgan. Shuningdek, vazni sal og'ir yoki ozgina engil bokschilar ham og'irligini o'zgartirib yarim o'rta vaznda jang qilishi ko'p uchraydigan holat. Aytganingizdek, bu vaznda zo'r bokschilar ko'p va bu o'ta murakkab vazn.
Lekin men ham o'z oldimga buyuk maqsadni qo'yganman, yuqorida nomi zikr etilgan bokschilar qatorida bo'lishni niyat qilganman. Shunday ekan o'zim tanlagan yo'ldagi qiyinchiliklarni engib o'tishim kerak. Hech kim o'zidan o'zi chempion bo'lib qolmaydi. G'alabaga erishish uchun tinimsiz mehnat kerak. Qiyinchilikdan qo'rqsa, raqibning mashhurligidan tizzasi qaltirasa, katta ringlarning salobati bossa unda boks tushmagan ma'qul. Shaxsan menga raqibimning kimligini farqi yo'q. Imkon boricha har bir jangga puxta tayyorlanishga odatlanganman.
- Yangi yilni g'alaba bilan boshladingiz. Keyingi jang 10 fevralga belgilangan. Avvaliga Sizga qarshi Xalqaro boks tashkiloti - IBO yo'nalishi bo'yicha jahon chempioni, janubiy afrikalik Tsiko Mulovedzi (11-7-3, 6 KO) ringga chiqishi e'lon qilingandi. Endi bilsak, raqib o'zgaribdi.
- Ha, menejerim avvaliga afrikalik bokschiga qarshi jang o'tkazishimni aytgandi. Keyinroq, bu chempion men bilan ringga chiqishdan bosh tortdi. Professional boksda bunaqasi ko'p uchraydi. Masalan, ko'p bokschilar Azizbek Abdug'ofurovning nomini eshitib, jang taklifiga rad javobini bermoqda. Chunki Azizbek havaskor boksda ham yuksak natijalarni qayd etgan. Professional ringda esa engilmas va nokautchi bokschilarni bir zarbada qulatmoqda. Azizbek kuchli zarbaga ega bo'lishdan tashqari, kuchli texnikaga va mustahkam himoyalanadi. Ba'zan sparring tushamiz. Zarba tekkazolmay charchab ketaman. Ko'p bokschilar janglari ro'yxatida mag'lubiyat bo'lishidan qo'rqib, ayrim charm qo'lqop ustalaridan qochadi.
Shu bois Tsiko Mulovedzining menga qarshi ringga chiqmasligini oddiy qabul qildim. Bo'lajak jangning nufuzi yuqoriligi uchun yangi raqib ham tez topildi. Ukrainalik Viktor Plotnikov menga qarshi jang qiladigan bo'ldi. U professional ringda 34 ta (16 ta nokaut) g'alabaga erishgan va bor-yo'g'i to'rt marotaba yutqazgan. Mag'lubiyatlaridan birini aprelda Menni Pakyaoga qarshi chempionlik jangini o'tkazadigan avstraliyalik Jeff Xorndan qabul qilgan. Viktor katta davralarni ko'rgan sportchi. Jang 10 fevral kuni Singapurda bo'ladi.
- Plotnikov qanchalar kuchli bo'lmasin undan keyin Sizga qarshi ringga chiqadigan bokschiga teng kelolmaydi. Martda bo'ladigan jang haqida ham gapirib bersangiz.
- 25 mart kuni zimbabvelik Afrika chempioni Charlz Manyuchiga qarshi jang belgilangan. Bu bokschi etti yildan buyon mag'lubiyat nimaligini bilmay kelyapti. 20 ta g'alabaga erishgan. U hozir WBC Silver – kumush kamarni egallab turibdi. Manyuchi bu sovrin uchun o'tgan yili Rossiyada tashkil etilgan jangda engilmas bokschi Dimitriy Mixaylenkoni mag'lub etgan. Jahon reytingida o'z vaznida yuqori o'rinlarda qayd etilgan.
Bo'lajak jang men uchun juda ahamiyatli. Agar WBC Silver kamarini qo'lga kiritsam, keyin AQShda jang tashkil etish va raqib topish imkoniyatim oshadi. Yuqori ko'pchilik AQShdagi musobaqalarda ringga chiqayotgani haqida gapirdik. Men avval yaxshilab tayyorgarlik ko'rib, tajriba to'plab keyin katta janglarga chiqishni rejalashtirgan edim. Mana bu yildan o'sha men mo'ljallagan davr keldi.
- Qudratillo, katta janglarga tayyorgarlik ko'ryapsiz. O'zingizni ustun jihatlaringiz va kamchiligingizni bilasizmi?
- Umuman olganda, o'zbekistonlik bokschilar havaskor boksda mahoratini toblagan va boy tajriba to'plagan. Men ham shular qatoridaman. Bizga yaxshi ta'lim-tarbiya berishgan. Maktab ko'rganmiz. Xorijda kuchli zarbasiga ishonib, professional boksga qadam qo'ygan yigitlar juda ko'p. Ular faqat zarbasiga ishonadi. To'g'ri, agar ularning mushtiga chap berolmay qolsangiz tamom. Nokaut bo'lishingiz aniq. Lekin bokschilar tili bilan aytganda, ularni “aldab” yurib yutish mumkin. Kuchiga ishongan bokschilar taktikani yaxshi bilmaydi. Bizga eng avvalo aqlni ishlatishni o'rgatishgan.
Menda o'zimga yarasha kamchiliklar ham bor albatta. Eng katta aybim zarbam o'zim istagandek kuchli emas.
- Lekin to'qqizta jangdan oltitasini nokaut bilan yakunlagansiz-ku?
- Bu nokautlar mening jang usulim samarasi. Ringda ko'p va tez harakat qilishga urinaman. Nokautlarimning aksariyatini raqibning jigariga zarba berish orqali amalga oshirganman. Biroq, o'tgan yili WBC Asian Boxing Council Silver welterweight title – Osiyo kumush kamari uchun filippinlik Adones Kabalkuintoga qarshi o'tkazilgan jangda taktikam samara bermadi. Uni nokaut qilolmadim. O'n ikki raund jang qildik. Bir tomondan bu jang orqali men ko'p raundlik janglarga ham tayyor ekanimni bilib oldim.
- Kimni ideal bokschi, deb hisoblaysiz?
- Mening fikrimcha, ringda aqlini ishga soladigan, serharakat, raqibga aniq va kuchli zarba bera oladigan va o'z navbatida raqibning mushtidan qocha oladigan boks ustasi yaxshi bokschi hisoblanadi. Professional ringda ideal bokschi bu Floyd Meyvezerdir. U 49 ta jangda birorta mag'lubiyatga uchramagan. O'zini kuchliman, deb bilgan barcha raqiblarini mag'lub etgan. Hatto men orzu qilgan chempionlik kamarini o'zida saqlab turgan Menni Pakyao ham Floydga engilgan.
Havaskor bokschilar o'rtasida olimpiya chempioni Hasanboy Do'stmatovga teng keladigani yo'q. Men bu gapni u erishgan yutuqlarga qarab aytayotganim yo'q. Ilgari birga shug'ullanganmiz. Olimpiya o'yinlaridagi janglarda u yuqori saviyadagi bokschi ekanini yana bir karra isbotladi, xolos. O'ta tez harakatlanadi, tez fikrlaydi, raqibi ko'zini ochib yumguncha bir necha zarbalarni mo'ljalga tekkizadi. Shu bilan birga o'zi zarba emaydi. Bokschi shunaqa bo'lishi kerak.
Bundan tashqari, professional boksdagi faoliyatini muvaffaqiyatli boshlagan hamyurtilarimizni ham alohida ta'kidlab o'tishni istayman. Azizbek Abdug'ofurov haqida gapirdim. Nokautchi Shohjahon Ergashevning ham imkoniyatlari yuqori. U o'ta kuchli zarbaga ega va o'zi chidamli, bardoshli bokschi. AQShda jang o'tkazayotgan Sanjar Rahmonov havaskorlar o'rtasida katta yutuqlarga erishgan va uning boy tajribasi professional ringda qo'l kelmoqda. Doston Turdiev, Feruz Yo'ldoshev, Botirali Mamajonov, Jamshid Najmiddinov kabi professional bokschilar ham har jihatdan o'zini ko'rsatmoqda.
- Siz uchun noqulay raqib bormi va kim bilan ringda to'qnash kelishni orzu qilasiz?
- Havaskor boksdaligimda Shahram G'iyosovga yutqazganman. U haqiqatan mendan kuchli edi. Sababi u menga nisbatan tez harakat qilgan. Juda noqulay raqib bo'lgan. Qolgan bokschilarga qarshi bahslarda uncha qiynalmaganman.
Professional bokschi sifatida Menni Pakyao bilan jang qilishni orzu qilaman. U men ishtirok etayotgan vazn toifasi etakchisi va chempioni. Professional boksda chempionlik kamarini qo'lga kiritishni maqsad qilgan ekanman, ertami kechmi baribir jahon miqyosidagi yulduzlarga qarshi jang qilishga to'g'ri keladi. Buni katta gapga yo'ymang. Professional boksda o'zbek boks maktabida tarbiyalangan charm qo'lqop ustalari professional ringda bir necha marotaba jahon chempionligini qo'lga kiritishgani tarixdan ma'lum. Biz ularni yo'lini davom ettirishimiz kerak.
- Bu yilga rejalar qanday?
Tez kunlarda Malayziyaga borib 10 fevraldagi jang oldidan o'quv-mashg'ulot yig'inlarini boshlaymiz. Yangi yilning dastlabki oylarida uchta jang belgilangan edi. Bittasini g'alaba bilan yakunlandim. Endi fevralda Viktor Plotnikov, martda Charlz Manyuchiga qarshi janglarim bor. Murabbiylarim bu bellashuvlardan keyin ta'til olishim kerakligini aytishdi. Katta janglar oldidan biroz tin olamiz.
Mana shu ikki oydan keyin faoliyatimdagi yangi bosqich boshlanadi. U yog'iga shunga yarasha tayyorgarlik ko'ramiz. Hozir esa bor e'tiborimni oldimdagi ikki jangga qaratganman.
Qudratillo bo'lajak murakkab janglarda Sizga omad yor bo'lsin. O'z fikr-mulohazalaringiz bilan o'rtoqlashganingiz uchun rahmat. Muxlislar nomidan Sizga bo'lajak janglarda g'alaba yor bo'lishini tilab qolamiz.
— deya xabar beradi uff.uz nashri.