Mourino - Xiddink: kim aslida kim?
/ Kiritdi: BestMaster O'qilgan: 2168
Joze Mourinoning “CHelsi” boshqaruvidan chetlashtirilganiga ham, Gus Hiddinkning London klubida ish boshlaganiga ham bir oydan oshdi.
Qiyoslov
Gollandiyalik murabbiy qo'l ostida “aristokratlar” 7 ta o'yinda maydonga tushishga ulgurishdi. Jamoa o'yini ham ijobiy tomonga o'zgardi. Buni natijalar ham tasdiqlab turibdi. 7 ta o'yin: 3 ta g'alaba, 4 ta durang. Hozircha, Gus amakining ishlari yaxshi ketayapti. Mag'lubiyatsiz seriya davom etayapti.
Klub oxirgi 7 o'yinda 13 ochkoni qo'lga kiritdi. Poytaxtliklar keyingi turda ham g'alaba qozonishsa, Joze Mourino rahbarligida 16 o'yinda jamg'arilganidan ko'proq ochkoga ega bo'lishadi. Yana deng, 8 ta o'yinda. Ammo bu aytishgagina oson. Bu haqda quyiroqda batafsil to'xtalamiz.
Joriy mavsumda Mourino “CHelsi” 16 o'yinda maydonga boshlab tushdi. “Aristokratlar” ana shu uchrashuvlarning 4 tasida g'alaba qozongan bo'lsa, 3 tasida durang o'ynadi, 9 tasida esa mag'lub bo'ldi. 16 uchrashuvda bor-yo'g'i 15 ochko to'plandi. “Bornmut” va “Lester”ga qarshi kechgan bahslarda qayd etilgan mag'lubiyatlar klub rahbariyatining sabr kosasini to'ldirdi. U lavozimidan chetlashtirildi.
“CHelsi”ning inqiroziga nima sabab bo'ldi?
Aslida joriy mavsumning startidayoq jamoada bir qator muammolar ko'zga tashlangandi. Buni chempionat startida qayd etilgan natijalar ham ko'rsatib turibdi. Jamoaning muvaffaqiyatsizligi dastavval shunchaki omadsizlikka yo'yildi. Ammo vaqt o'tgani sayin muammolar ko'lami ortsa-ortdiki, aslo kamaymadi. “Special One”ning vaziyatni o'nglash yo'lidagi say-harakatlari hech qanday samara bermadi.
SHu o'rinda o'zim ilg'agan muammolar haqida malumot berib o'tsam:
1) Jismoniy va ruhiy tayyorgarlik.
Odatda, protugaliyalik murabbiy boshqargan klublarda bu borada muammo bo'lmasdi. CHunki u bosh bo'lgan murabbiylar shtabida dunyoning eng kuchli mutaxassislar jamlangan bo'lib, ayniqsa, Mourinoning 16 yillik qadrdoni, klub futbolchilarining jismoniy tayyorgarligi uchun javobgar bo'lgan Ruy Fariani istalgan murabbiy o'z jamoasida ko'rishni orzu qiladi. Portu universitetida fitnes bo'yicha ekspert ixtisosligida tahsil olgan, o'z ishining hadisini olgan Fariya “Benazir”ning “Portu”, “CHelsi”, “Inter”, “Real” kabi klublar bilan erishgan olamshumul natijalariga katta hissa qo'shgan mutaxassislardan biridir.
Biroq o'tgan mavsumda erishilgan natijalar - Liga kubogidagi g'alaba (finalda “Tottenxem” ustidan 2:0 hisobida g'alaba qozonilgan) va klub tarixidagi 5-chempionlik (shundan 3 tasi bevosita J.Mourino murabiyligida qo'lga kiritilgan) uchun haddan ortiq kuch sarflangani bois futbolchilar yangi mavsumgacha tiklana olishmadi. Hattoki Ruy Fariadek mutaxassisning urinishlari ham samara bermadi. Natijada o'tgan mavsumda raqib himoyachilari uchun to'xtatib bo'lmas “tank”ka aylangan Eden Azar, qariyb 20 ta golga hammualliflik qilib, o'zi ham bir necha bor darvozani aniq nishonga olgan Sesk Fabregas, APL tarixidagi eng sermahsul hujumchilardan biri bo'lishi taxmin qilingan Diego Kosta, ishonchli o'yinlari bilan jamoa muvaffaqiyatiga katta ulush qo'shgan Nemanya Matich, Branislav Ivanovich, Ramires, Tibo Kurtualar qaergadir yo'qolib qolganday edi. Faqat Villiangina bundan mustasno.
2) Noto'g'ri transferlar
Klubning transferlari xususida ko'p gapirish mumkin. Bu borada har kimning nuqtai nazari turlicha bo'lishi tabiiy. Bu o'rinda shaxsan menga yoqmagan va klub muvaffaqiyatsizligiga tasir ko'rsatgan deb hisoblaydiganim bir nechta transferlar haqida fikr bildirmoqchiman (mulohazarimga qo'shilish-qo'shilmaslik ixtiyoringiz, maqola mening subektiv qarashlarim mahsulidir).
David Luis. 2013-2014-yilgi mavsum yakunlangach, u “PSJ”ga sotib yuborildi. O'z oldiga katta maqsadlarni qo'ygan, APLdek tig'iz grafikli chempionatda ishtirok etayotgan “CHelsi” uchun David hali ko'p foyda keltirardi. Buni u parijliklar tarkibidagi ishonchli o'yinlari bilan ham isbotlamoqda. Qolaversa, “aristokratlar”ning turnir jadvalining quyisiga tushib ketishi ko'p jihatdan himoyadagi rotaciyalar, tarkibda bir-birining o'rnini bosa oladigan o'yinchilarning yo'qligi bilan bog'liq. Jarohatlar, diskvalifikaciyalar va hokazo sabablar bois tarkibda malakali o'yinchilar tanqis bo'lib qolishini inobatga olib, braziliyalikni tarkibda ushlab turish zarar qilmasdi.
Romelu Lukaku. 2012–2013-yilgi mavsumni ijara asosida “Vest Bromvich Albion”da o'tkazib, 17 gol bilan mavsumning eng sermahsul hujumchilaridan biri (6-o'rin) bo'lgan esa-da, Mourino uning salohiyatiga munosib baho bera olmadi. 2013–2014-yilgi mavsumda u yana ijaraga berib yuborildi. Bu safar “Everton”ga. Liverpulliklar safida “Vest Xem”ga qarshi kechgan ilk o'yinida zaxiradan maydonga tushdi va hal qiluvchi golni urib, jamoasining 3:2 hisobida g'alaba qozonishini taminladi. Mavsusm davomida Romelu 31 o'yinda raqiblar darvozasiga 15 ta to'p kiritib, “Everton”ning eng yaxshi bombardiriga aylandi. Biroq “CHelsi” ana shunday o'yinchini ortga qaytarish o'rniga 2014 yilning 30 iyulida uni “Everton”ga 28 million funt-sterlingga sotib yubordi. Darvoqe,
Muhammad Saloh. “Bazel” safidagi yorqin o'yinidan keyin “CHelsi” skautlari etiboriga tushgan Muhammad Saloh 2014 yilning yanvarida London klubi libosini kiygan edi. 21 yoshli misrlik hujumkor yarim himoyachi o'ziga xos driblingi, tezkor xatti-harakatlari bilan ilk uchrashuvlardanoq muxlislarning yoqimtoyiga aylandi. Biroq uning o'yin falsafasi Mourinoga maqul kelmadi. To'g'rirog'i, u tuzgan tarkibda Muhammadga joy topilavermadi. SHu bois u “CHelsi” tarkibida bo-yo'g'i 19 marta (milliy birinchilikda 13 marta) maydonga tushdi. SHunga aham asosan zaxiradan. Tabiiyki, o'yin amaliyotisiz qolib ketayotgan yosh futbolchi rahbariyatga bu xususda shikoyat qildi. Natijada uni “Fiorentina”ga ijaraga berib yuborishdi. Joriy mavsumni esa futbolchi ijara asosida “Roma”da o'tkazmoqda. Ijara shartnomasiga muvofiq rimliklar futbolchini sotib olish huquqiga ega.
Radamel Falkao. Yulduzli onlari “Portu” va Madridning “Atletiko” klublari safida o'tkazgan Radamel 2013 yilning yozida “Monako” futbolchisiga aylandi. Klub kolumbiyalik hujumchi uchun 55 mln. evro to'ladi. Biroq Falko ushbu pulni oqlay oldi ydeyish qiyin. 2014 yilning yanvarida og'ir jarohat olib, nafaqat mavsumni, balki Braziliyadagi jahon chempionatini ham o'tkazib yuboradi. 2014 yilning 1 sentyabrida “MYU” futbolchini sotib olish huquqi bilan ijaraga oladi. Dastlabki bahslarda ishonchli o'yin namoyish etgach, hamma Falkaoning qora kunlari ortda qolgani haqida gapira boshlaydi. Biroq jarohatining muttasil bezovta qilishi, jismoniy tayyorgarligining meyorida emasligi bois Manchester jamoasi asosiy tarkibidan joy egallay olmaydi. Mavsum tugagach “Monako” safiga qaytadi. Biroq uning nimasidir “Benazir”ga yoqib tushgan chog'i, tugab bo'lganligi shunday ko'rinib turgan futbolchini 2015 yilning iyulida “CHelsi”ga olib keladi. Yaxshiyamki ijara asosida. Lukaku, Salohdek sog'lom, ish beradigan futbolchilarni boshqa jamoalarga ijaraga berib, Faolkaoga ishonch bildirish Mourinoning inqirozini anglatgandi menga.
Xuan Kuadrado. U ham protugaliyalikning transfer xatolaridan biri. Har holda men shunday hisoblayman. Avval-boshdan uning xarid qilinishi tushunarsiz edi. Holbuki, “CHelsi” tarkibida uning poziciyasida o'ynavchi bir qator malakali futbolchilar bor edi. SHu bois Jozening o'zi ham Kuadradoni qaysi nuqtada o'ynatishga qo'p qiynaldi. To'g'ri, u jismonan baquvvat, yakkakurashlarda raqiblarga imkon bermaydigan futbolchi. Ammo faqat shu xususiyatlariga qarab futbolchini takibga jalb etmaydilar-ku. Bunday xislatlarga ega o'yinchilar dunyoda kammi? Undan ko'ra bor, ana himoyani to'g'irla, Kostaga munosib sherik top.
Lyuk Remi. “Special One”ning transfer borasidagi “qovun”laridan yana bittasi.
3) Eva Karneyro sindromi
O, “aristokratlar”ning inqirozi xususida so'z ketar ekan, bu haqda to'xtalmaslikning iloji yo'q edi. Zotan, “Benazir”ning kursisini qimirlatgan eng birinchi sabablardan biri ham jamoa shifokori Karneyro xonim bilan ro'y bergan ixtilof hisoblanadi. Voqeaning tafsilotlariga to'xtalib o'tirmayman. SHundoq ham bu mavzuni dunyodagi ko'plab nashrlar obdon “chaynadi”.
Eva Karneyro bilan sodir bo'lgan hodisa “pensionerlar” uchun haqiqiy sindromga aylandi. SHundan so'ng klubning boshi muvaffaqiyatsizliklardan chiqmay qoldi. Mourino tomonidan vazifasidan chetlashtirilgan Eva dastlab “CHelsi” ni, so'ngra murabbiyning o'zini sudga bermoqchi bo'ldi. Uni Futbol mediklari uyushmasi va APL shifokorlari birlashmasi, hatto Evropa futbol ittifoqi (UEFA) qo'llab-quvvatlagani haqida gap-so'zlar tarqaldi. Keyin erga tegdi. Asal oyi dilxiraliklarini tarqatib yubordi chog'i dag'dag'alari matbuotda boshqa ko'rinmay qoldi. Ammo bu voqea jamoa azolarining birdamligiga putur etkazdi.
4) Jamoadagi ichki muhit
“CHelsi”ning bir qator futbolchilari va xodimlari Eva Karneyroni ishdan chetlatgani uchun bosh murabbiy Joze Mourinodan norozi bo'lishdi. Bunga javoban ularning ayrimlari Jozega qarshi bosh ham ko'tarishdi. Ayniqsa, voqeaga qaysidir manoda sababchi bo'lib qolgan Eden Azar va murabbiyning munosabatiga darz ketdi.
Jamoada ichki muhitning yomonlashuvini faqat Karneyro bilan bog'lash ham uncha to'g'ri emas. Bundan boshqa muammolar ham bo'lgani tabiiy. Mashg'ulotlar chog'ida Sesk Fabregas, Obi Mikel, Eden Azar, Diego Kosta va hokazo futbolchilarning o'zaro mushtlashib ketishgani, qaysi birlaridir Mourino bilan ochiqcha “san-man”ga ham borishganidan buni bilish qiyin emas.
Gus inqirozni qanchalik bartaraf eta oladi?
SHuncha yomon narsa haqida yozdim, endi yaxshilarini ham aytib o'tay. Murabbiy almashgach, eng avvalo, o'zaro ziddiyat barham topgani aniq. Futbolchilarning sust o'yini Mourinoga qarshi boykot sifatida ko'rinayotgan edi. Buni jamoaning ayrim azolari Joze boshqaruvdan ketganidan so'ng OAVga bergan intervyular ham tasdiqlaydi. Masalan, Obi Mikel ochiqchasiga “Benazir”ning istefoga chiqarilishi klubda atmosferaning yaxshilanishiga xizmat qilganini takidladi. Mana, Azar ham, Fabregas ham, Kosta ham binoyiday, jon-jahdi bilan o'ynay boshladi. Demak, ishtiyoq yo'qolmagan ekan-da!
7 o'yinda 13 ochko - bu juda yaxshi ko'rsatkich. Ayniqsa inqiroz holatidagi jamoa uchun. Futbolchilarga o'z kuchiga ishonch qaytishi uchun (agar u chindan yo'qolgan bo'lsa) g'alabalar, ijobiy natijalar kerak edi. SHunday bo'layapti ham. Mana, jamoa azaliy raqibi, chempionat peshqadamlaridan biri - “Arsenal”dan “Emireyts” stadionida ustun keldi. Bu ham futbolchilarga qo'shimcha motivaciya berishi aniq.
Men “CHelsi”ning muxlisi sifatida bir narsadan xursandman. Jamoa sekin-asta o'ziga o'xshab bormoqda. Futbolchilar zimmalariga yuklatilgan vazifani bajarish uchun maydonga ko'zlari yonib tushmoqda. Eng muhimi, o'yinchilar o'rtasidagi nizolar ko'zga tashlanmayapti. Bu gollandiyalik murabbiyning shogirdlari ko'ngliga yo'l topa olganidan, bu qora kunlar ortda qolishiga ularni ishontira olganidan dalolat.
Ammo Hiddinkning haqiqiy kuchi oldinda turgan o'yinlarda, xususan, “MYU”, “Nyukasl”, “Liverpul”, “Suonsi”, “Manchester Siti”ga qarshi kechadigan o'yinlardan keyin malum bo'ladi. Agar “aristokratlar” oldindagi ushbu uchrashuvlarda ham ishonchli o'yin ko'rsata olishsa, jamoada hammasi izga tushganiga ishonish mumkin.
Turnir jadvali
23-turdan keyin “CHelsi” xavfli hududdan biroz bo'lsa-da uzoqlashdi. Ayni paytda “aristokrat” turnir jadvalining 13-pog'onasida borishmoqda. London jamoasi navbatdagi turni “Uotford” maydonida o'tkazishadi. Ushbu o'yinda qo'lga kiritiladigan g'alaba “ko'k”larga nafaqat APLdagi mavqeini yaxshilab olish, balki 25-turda “MYU”ga qarshi kechadigan supero'yin oldidan tayyorgarlik vazifasini ham o'taydi.
Kuzataylik-chi, voqealar rivoji qanday tus olarkin!?
Jamshid O'rol o'g'li