Ushbu davlat meni o'zining iqtisodi yoki infratuzilmasi bilan emas, balki futbol bo'yicha terma jamoasining sport formasi bilan o'ziga torta olgan. 2010 yilgi Jahon chempionatida Jovanni Van Bronkxorstning Urugvayga urgan super goli va finalda Aren Robbenning Iker Kasilyas bilan birga-bir vaziyatga chiqib, “qovun tushirgani”dan keyin bu mamlakatga bo'lgan simpatiyam oshgan, ochig'ini aytsam. Biroq keyinchalik biror musobaqada natija ko'rsata olmadi, na Evro-2012da va na JCH-2014da. 2020 yil yakuniga yaqinlashdik, endi endi lolalar yurti yana etakchilar safiga qaytmoqda. Kechroq tushunib etganim shu bo'ldiki, aynan 2012 yildan keyin mazkur mamlakat futbolida avlodlar almashinuvi boshlangan ekan.
Umuman olganda Niderlandiya futboli deganda “Ayaks” jamoasi birinchi ko'z oldimizga keladi. Ushbu klubni, ayniqsa, yosh avlod 2018/19 yilgi mavsumda ECHLdagi ishtirokidan keyin yaxshiroq tanidi. De Yong, De Ligt, Onana kabi iqtidorlar bilan yosh jamoa final ostonasiga etolmay qoldi. Biroq mavsum kashfiyoti aynan shu jamoa va futbolchilari bo'ldi. Bugun ayni shu kashfiyotlardan biri bo'lgan Matteys De Ligt haqida gaplashamiz.
Matteys De Ligt – kim o'zi u?
Qahramonimiz 1999 yilning 12 avgust kuni Niderlandiyaning Leyderdorp shahrida tug'ilgan. Dastlab “Abkaude” bolalar jamoasida futbol sirlarini o'rgana boshladi. 9 yoshida dietolog xizmatidan foydalangan. Matteys bolaligida jadal ulg'aygan bo'lsada, vazn borasida muammoga duch kelgandi. SHu sabab, kamtarin “Abkaude” maktabida “Ayaks” skautlari nazariga tushgan 9 yoshli bolakay futbol maydoni emas, balki dietolog huzuriga yo'l olgandi. “Aslida bu masala meni tashvishlantirgan emas, lekin shifokor tavsiyalari qiziqarli tuyulgandi. Muhimi, uning ko'rsatmalariga amal qildim, ovqatlanish tartibi va o'z holatimga ko'proq etibor bera boshladim”, - deydi himoyachi bu borada.
Klublardagi faoliyati haqida
2009 yili poytaxtga – Amsterdamning “Ayaks” jamoasiga borib qo'shildi. Bir necha yil davomida klub tizimida mashg'ulotlarda qatnashib yurdi va 2016/17 yilgi mavsumdan etiboran asosiy tarkibga kiritila boshlandi. Gollandiya chempionatidagi debyutini 2016 yilning 27 noyabr kuni “Xereven” jamoasiga qarshi o'yinda nishonladi. Mavsumning ikkinchi yarmidan boshlab, asosan zaxiradan bo'lsa-da tez-tez maydonga tusha boshladi. Keyingi mavsum esa jamoaning asosiy futbolchisiga aylangan bo'lsa, 2018/19 yilgi mavsumlarda De Ligt “Ayaks”ning sardoriga aylandi. Aynan 2018 yil yakunlariga ko'ra qahramonimiz “Golden boy” sovriniga ega chiqdi. Qizig'i shundaki, Tuttosport tomonidan tasis etilgan “Golden boy” sovrini futbol tarixida ilk marta himoya chizig'i vakiliga topshirildi.
2018/19 yilgi mavsumda u 33ta o'yin o'tkazdi va 3ta gol muallifiga aylandi. 2019 yil 18-iyulida esa Italiyaning "Yuventus" klubiga 75 million evro evaziga transfer qilindi va jamoa bilan birgalikda 2024 yilgacha shartnoma imzoladi. Ayni shu transfer amalga oshganiga qadar, futbolchiga “Barselona”, PSJ, “Manchester Yunayted” kabi jamoalar ham qiziqib ko'rishdi. Hattoki, Kataloniyaning "Barselona" klubi "Ayaks" markaziy himoyachisi Matteys De Ligt uchun nafaqat pul, balki o'z tarbiyalanuvchilarini ham berishga tayyor edi. Ushbu transfer uchun himoyachi Xuan Miranda, yarim himoyachilar Oriol Buskets va Riki Puch amsterdamliklar safiga ijara asosida borishlari mumkin. Bundan tashqari, "ko'k-anorranglilar" markaziy himoyachi Jan-Kler Todiboni ham berib yuborishga tayyor bo'lishgan.
Futbolchi “Ayaks”dan ketmagan, transferlar olamida futbolchi uchun “Barselona” eng asosiy davogar bo'lgan vaqtlar jurnalistlardan biri unga “Siz “Barselona”ga o'tishni istaysizmi?” – deb bergan savolga futbolchi: “Albatta, zo'r bo'lar edi, lekin avvalo o'zimga mos keladigan jamoa ekanligini topishim lozim. Men hali ham yuragim nimani xohlayotganini bilmayman. Butun faoliyatim davomida bor etiborimni “Ayaks” va Gollandiya terma jamoasiga qaratdim. Tatil vaqtida kelajagim borasida bir qarorga kelishim kerak. Bu masalaga qachon echim topishilishini bilamayman, ammo men vaqtdan unumli foydalanishga harakat qilaman” – deb javob bergan. “Yuventus” safiga kelib qo'shilgandan keyin bergan intervyusida unga nega “Barselona” yoki PSJni tanlamagani to'g'risida savol berishdi va De Ligt: “Takror aytaman, barchasi uzoq davom etgan jarayon mahsulidir. Atrofga boqib, men uchun qaysi variant qulayroq ekanligi haqida ko'p o'yladim. Italiya futboli himoya chizig'iga daxldor ananalari bilan nom qozongan. Bu mamlakat futboli haqida gap borsa, ko'z oldimda avvalo, afsonaviy himoyachilar gavdalanishadi. Qolaversa, turinliklar meni tarkibga jalb etishni qanchalik istayotganliklarini amalda ko'rsata olishdi, salohiyatimga to'liq ishonishdi. Mana, buyuk jamoaning bir bo'lagiga aylandim va tabiiyki, bundan bemalol faxrlanishim mumkin. Aslida tanlovning sabablari bisyor, ammo eng asosiysi, ana shu hissiyotlar...” – deya javob berdi.
Ko'pchilik De Ligtning “Yuventus”ga o'tishiga Krishtianu Ronalduning Millatlar ligasi finalidan keyin unga bergan taklifi sabab bo'lgan deb aytishadi. Biroq futbolchining o'zi bu gap-so'zlarga javob bergan: "Millatlar ligasi finalidan so'ng "Yuventus"da o'ynashni istayotganimga ishonchi komil edi va fakt shuki Ronaldu mendan jamoaga qo'shilimni so'radi. Bu esa men uchun ulkan yutuq. SHunga qaramay, ushbu suhbat qarorimna tasir etgani yo'q. Bu erga kelishga qaror qildim, chunki Italiya himoyachilarning rivojlanishi uchun ananaviy mamlakatlardan biri" – deydi futbolchi.
Eng qizig'i esa, futbolchi “Yuventus”dagi dastlabki mavsumidagi birinchi o'yinda zaxirada qoldirildi va bundan xayron ekanligini bildirgan edi: “Men o'ynashni xohlagandim. “Parma”ga qarshi o'ynayman deb o'ylagandim. Biroq, barchasi murabbiylar shtabiga bog'liq. Moslashishda davom etmoqdaman. Bonuchchi va Kellini ko'pdan buyon jahonning eng yaxshi himoya juftligi hisoblanadi, ularga bo'lgan ishonch esa yuqori darajada. Asosiy tarkibga kirish uchun kurashishim kerak. Jismoniy tarafdan bu qiyin, lekin, tajribamni oshirib borayotganimni sezmoqdaman”, – deydi gollandiyalik futbolchi.
Terma jamoadagi faoliyati haqida
Matteys De Ligt Niderlandiyaning turli yoshlardagi terma jamoasida maydonga tushdi. Niderlandiyaning asosiy terma jamoasiga esa birinchi bor 2017 yil mart oyida chaqirildi.
SHaxsiy hayoti
De Ligt sevgilisi Anneki Molenar bilan birgalikda yashaydi. Juftlik 2018 yildan beri birga. Molenar taniqli gollandiyalik advokat va sobiq futbolchi Keje Molenarning qizi. Futbolchi ijtimoiy tarmoqlardagi sahifasida tez-tez sevgilisi bilan tushgan suratlarini joylab turadi.
View this post on InstagramA post shared by Matthijs De Ligt (@deligt4_)
View this post on InstagramA post shared by Matthijs De Ligt (@deligt4_)
View this post on InstagramA post shared by Matthijs De Ligt (@deligt4_)
SHaxsiyatiga doir qiziq holat
Futbolchi o'zining intervyularidan birida yoshligida himoyachi bo'lib emas, balki boshqa joyda o'ynagani haqida gapirib o'tgan edi. “15 yoshimgacha pleymeyker poziciyasida to'p surdim. Men maydon markazida juda ko'p o'ynadim, gollar urdim va golli uzatmalarni amalga oshirdim. Ammo, keyinchalik menga himoya markazida o'ynashni tavsiya qilishdi. Avvaliga bu fikrga shubha bilan qarardim. Lekin yarim himoyada to'p surganim menga himoyada o'ynashga yordam berishini keyin tushunib etdim” – deydi futbolchi.
Erishgan yutuqlari
"Ayaks" jamoasi safida
Gollandiya chempioni: 2018/19 yilgi mavsum;
Gollandiya kubogi sohibi: 2018/19 yilgi mavsum;
UEFA Evropa Ligasi vitse-chempioni: 2016/17 yilgi mavsum;
"Yuventus" jamoasi safida
Italiya chempioni: 2019/20 yilgi mavsum;
Gollandiya terma jamoasi safida
UEFA Millatlar ligasi kumush medali sohibi: 2019 yil;
SHaxsiy sovrinlari
Gollandiyada yilning eng yaxshi futbolchisi: 2017/18 yilgi mavsum;
“Golden boy” mukofoti sohibi: 2018 yil;
Gollandiyada “Yilning eng yaxshi futbolchisi”: 2019 yil;
UEFA Evropa ligasida yilning ramziy jamoasi a'zosi: 2016/17 yilgi mavsum;
UEFA CHempionlar Ligasida yilning ramziy jamoasi azosi: 2018/19 yilgi mavsum;
FIFPRO terma jamoasi a'zosi: 2019 yil;
UEFA doirasida mavsumning ramziy terma jamoasi a'zosi: 2019 yil.
Niderlandiya hamisha iqtidorlarga boy mamlakat bo'lgan. “Ayaks” futbol maktabini esa asosiy ombor desa ham bo'ladi. U erdan har yili yangi nomlar, yosh futbolchilar o'sib chiqadi, futbol olamiga kirib kelib jahonning “eng yaxshi”laridan biri bo'lishadi.
Bugun tanishganimiz De Ligt Niderlandiya terma jamoasi himoyasida Van Deyk bilan yonma-yon o'ynaydi. 2012 yildan keyingi omadsizliklarni to'g'rilash vaqti kelgandir balki, nima dedingiz qadrli muxlis?!
Og'abek Samisov tayyorladi