Angliya Premer-ligasi g'olib bo'lish uchun zamonamizning eng qiyin futbol turnirlaridan biri sifatida tariflanadi. Aleks Fergyuson istefoga chiqqandan keyin "Manchester Yunayted"dagi inqiroz, "CHelsi" va "Manchester Siti"da badavlat egalarning paydo bo'lishi va yaqinda "Liverpul" qayta tiklanganidan buyon APL oltinini yutish huquqi uchun raqobat tobora kuchayib bormoqda.
Biroq APL qiyinchiliklarga qaramasdan barcha masuliyatni anglab ishga kirishgan, o'ziga ishongan yosh murabbiylarni yaxshi biladi. Bugun biz tarixiy ko'rsatkichlari 1992 yildan boshlangan Angliya Premer-ligasi jamoalarining 5 ta eng yosh murabbiylari haqida to'xtalamiz.
5. Ruud Gullit – 33 yosh-u 352 kun
Fuqaroligi: Niderlandiya
Klub: "CHelsi"
1995 yilning yozida Ruud Gullit "Sampdoriya"dan "CHelsi"ga erkin agent sifatida ko'chib o'tdi, jamoa o'sha paytda APL o'rtamiyona klubi bo'lgan va jiddiy sovrinlarga davo qilmagan. O'shanda "ko'klar" ustozi Glenn Xoddl Gullitni dastlab himoya chizig'iga qo'ygan, ammo keyinchalik baribir niderlandiyalik futbolchini o'z poziciyasidan yuqoriroqqa – yarim himoya markaziga ko'chirgan.
Bir yil o'tgach, 1996 yilning yozida Xoddl Angliya terma jamoasi bosh murabbiyi sifatida ish boshladi, "CHelsi"dagi bo'sh o'rinni esa sinalgan kadr sifatida o'ynovchi murabbiy bo'lib Gullit egalladi. 1997 yil 17 mayda "CHelsi" Angliya Kubogi finalida "Midlsbro"ni 2:0 hisobida mag'lubiyat uchratib, o'tgan 27 yil ichida birinchi sovrinni qo'lga kiritdi va Gullit Angliya kubogini yutgan birinchi xorijlik murabbiy bo'ldi.
"CHelsi" Gullit boshchiligida Premer-ligada oltinchi o'rinni egalladi va 1997/98 yilgi mavsumning fevraliga kelib, "ko'klar" turnir jadvalida ikkinchi o'rinni egallab turishgandi, ammo Ruudga jamoa bilan ishlashni davom ettirish nasib etmadi. Niderlandiyalik kadr kutilmaganda o'z lavozimidan bo'shatildi, bu mish-mishlarga ko'ra, yosh mutaxassis va klub rahbariyati o'rtasidagi o'ta keskin munosabatlar natijasida ro'y berdi. Keyinchalik Gullitning o'zi bu mish-mishlarni rad etgan bo'lsa ham bo'shashining yanada tushunarli versiyasini aytmadi.
"CHelsi"dan keyin Gullit "Nyukasl" bilan APLda ishlagan va keyinchalik Angliyani tark etgan. U Niderlandiya yoshlar terma jamoasi, "Feenoord", "Los-Anjeles Gelaksi" va "Terek" jamoasi murabbiyi bo'lgan. 2017 yilda Niderlandiya terma jamoasi murabbiyi Dik Advokatning yordamchisi bo'lib ishlagan, ammo o'sha yilning noyabr oyida bu lavozimni tark etgan. O'shandan beri u faol murabbiylik tajribasiga ega emas.
4. Andre Villash-Boash – 33 yosh-u 301 kun
Fuqaroligi: Portugaliya
Klub: "CHelsi"
Hech qachon professional darajada futbol o'ynamagan Andre Villash-Boash mustaqil murabbiylik faoliyatini boshlashdan oldin "Portu", "CHelsi" va "Inter"da Joze Mourinyuga yordam bergan. Villas-Boash 2010/11 yilgi mavsumda "Portu" bilan chempionlikni qo'lga kiritdi, Portugaliya Kubogi va Superkubogini yutdi, shuningdek, Evropa Ligasida g'alaba qozongani bilan nom chiqardi.
2011 yil yozda Villash-Boash "CHelsi"ni boshqarish taklifini oldi, o'sha paytda u hali 34 yoshga ham to'lmagandi. Andre jahon futbolidagi eng istiqbolli ustozlardan biri deb hisoblanardi, biroq portugaliyalikning "CHelsi"da ishi yurishmadi. "Ko'klar" APLda "Manchester Siti" va "Manchester Yunayted"ga raqobat qila olishmadi, klub 2011 yil fevral oyida CHempionlar Ligasi 1/8 finalining birinchi o'yinida "Napoli"dan 1:3 hisobida mag'lubiyatga uchradi. "CHelsi" egasi Roman Abramovich Villash-Boashni istefoga chiqardi va unga jarima sifatida 13,5 million evro to'ladi.
Etiborlisi, Villash-Boashning yordamchisi italiyalik Roberto Di Matteo bosh murabbiylikka o'tdi va CHelsi"ni CHespionlar Ligasi 2011/12 yilgi mavsumi finaliga olib chiqishga, penaltilar seriyasida "Bavariya"ni mag'lub etishga muvaffaq bo'ldi. Di Matteo yozda to'la-to'kis shartnoma tuzdi, ammo klubda uzoq vaqt ishlamadi va 2012 yilning noyabrida ishdan bo'shatildi.
Villash-Boashga kelsak, uning "CHelsi"dan keyingi faoliyati quyidagicha rivojlandi: Andre 2012 yil iyulida "Tottenxem"ni qabul qilib oldi va u erda bir yarim yilni o'tkazib, yana ishdan bo'shatildi. Villas-Boash keyinchalik Rossiyada "Zenit", Xitoyda "SHanxay SIPG" bilan ishladi va 2019 yil yozidan to yaqin vaqtgacha Franciyaning "Marsel" klubini boshqarib, klub rahbariyati bilan kelishmovchiliklar tufayli ishdan ketdi.
3. Janluka Vialli – 33 yosh-u 227 kun
Fuqaroligi: Italiya
Klub: "CHelsi"
Vialli "CHelsi" boshqaruviga 1996 yilda kelgan. Ajablanarlisi shundaki, Gullitning kutilmagan istefosidan so'ng "CHelsi" rahbariyati jamoani boshqarishni Vialliga ishonib topshirdi va oldingidek, niderlandiyalik bilan bo'lgani kabi italiyalikka ham o'ynovchi murabbiy sifatida ishlashni taklif qildi.
Birinchi uchrashuvlardanoq Vialli natijalarni yaxshilay oldi – jamoa uning boshqaruvida APL 1997/98 yilgi mavsumining so'nggi o'nta o'yinidan oltitasida g'alaba qozonib, to'rtinchi o'rinni egalladi. Ammo Janluka boshchiligidagi "CHelsi" Kubok bahslaridagi eng katta yutuqlariga erishdi. Xususan, "aristokratlar" 1998 yilda Angliya Liga Kubogi, Kubok Egalari Kubogi va UEFA Superkubogini yutishdi, ikki yildan so'ng ushbu to'plamga Angliya Kubogi va Superkubogini qo'shildi.
2000/01 yilgi mavsumning boshi "CHelsi" uchun omadsiz bo'lib chiqdi, shu sababli klub rahbariyati barcha aybni Viallining bo'yniga ilib, shoshilinch ravishda mutaxassisni ishdan bo'shatdi. SHu paytgacha "ko'klar" muxlislari orasida Janluka rossiyalik milliarder Roman Abramovich klubni sotib olguniga qadar jamoaning eng yorqin va qiziqarli murabbiylaridan biri bo'lgan, degan fikr bor.
Vialli "CHelsi"dan keyin qisqa muddat Angliyada "Uotford" bilan ishladi va u erni tark etgach, ekspert sifatida televidenieda ish boshladi. Janluka Vialli 2019 yil noyabr oyidan boshlab Italiya terma jamoasining koordinatori hisoblanadi.
2. Kris Koulman – 32 yosh-u 313 kun
Fuqaroligi: Uels/Irlandiya
Klub: "Fulxem"
"Manchester Siti" tarbiyalanuvchisi Kris Koulman hech qachon o'zining jonajon jamoasida professional darajada o'ynamagan, ammo u "Suonsi", "Kristal Pelas" va "Blekbern" tarkibida ko'plab o'yinlarni o'tkazgan, 1997 yilda "Fulxem"ga ko'chib o'tgan va u erda besh yil o'ynab, faoliyatini tugatganini elon qildi.
Butsasini mixga ilgan Koulman vaqtni behuda o'tkazmadi va darhol o'sha "Fulxem"da bosh murabbiyning yordamchilaridan biri sifatida franciyalik Jan Tiganning murabbiylar shtabiga kirdi. 2003 yil mart oyida Tigana ishdan bo'shatilganida, u klub tarixidagi eng yosh murabbiyga aylandi.
"Fulxem" 2002/03 yilgi mavsumda xavfli zonadagi jamoalardan 6 ochkolik farq bilan 14-o'rinni egallagan bo'lsa, Koulman boshchiligidagi birinchi to'laqonli chempionatda kutilganidan juda yuqori sanalmish 9-pog'onani egalladi. Klub siyosati "Fulxem"ning APL turnir jadvalida yanada yuqoriga ko'tarilishiga yordam bermadi. Etakchilarning sotilishi (Lui Saa va Stid Malbrank) jamoani “yiqitdi”, ular mavsumni pastki qismda tugatdi. Yakunda 2007 yil aprel oyida "Fulxem" rahbariyati jamoaning 7 o'yinlik g'alabasiz seriyasidan so'ng Koulmanni ishdan bo'shatishga qaror qildi.
2007 yilning yozida Koulman "Real Sosedad" ustoziga aylandi, ammo tez orada "Koventri"ning taklifi orqali Angliyaga qaytib keldi. Keyin u Yunonistonning "Larisa"sida, Uels milliy jamoasi va "Sanderlend"da ishladi. Koulman 2018 yildan 2019 yilgacha "Xebey CHayna Forchun" jamoasining bosh murabbiyi bo'lib ishlagan.
1. Attilio Lombardo – 32 yosh-u 67 kun
Fuqaroligi: Italiya
Klub: "Kristal Pelas"
"Kristal Pelas" 1997 yilning yozida "Yuventus" va Italiya terma jamoasining 31 yoshli azosi Attilio Lombardoni o'z safiga qo'shib oldi. Italiyalik o'zining o'yini bilan "Selxerst Park" muxlislarining hurmatiga sazovor bo'ldi.
1998 yil mart oyida Stiv Koppell bosh murabbiylik lavozimidan "Kristal Pelas" direktori lavozimiga o'tganidan so'ng, aynan Lombardo asosiy jamoaning vaqtinchalik ustozi etib tayinlandi. Jamoa yosh va umuman tajribasiz italiyalik boshchiligida 7 uchrashuv o'tkazib, 2 g'alaba va 5 mag'lubiyatni qayd etdi.
CHempionshipga tushib ketganidan so'ng, "Kristal Pelas"ni Terri Veneybls boshqargan, Lombardo esa o'ziga tanish bo'lgan futbolchi roliga qaytgan. To'g'ri, italiyalik keyinchalik tarkibda ko'p ham o'yin o'tkazmadi. Avvaliga u jiddiy jarohatini davoladi, so'ngra klub moliyaviy muammolarga duch kela boshladi va Attilio A Seriyaga qaytishni tanladi, u erda unga "Lacio" shartnoma taklif qildi.
Lombardo nihoyat 2002 yil yozida "Sampdoriya"da futbolchilik faoliyatini yakunladi. SHundan so'ng u genuyaliklarning yoshlar jamoalari bilan ishladi, so'ngra SHveycariyaning "Kyasso", Italiyaning "Kastelnuovo", "Lenyano" va "Speciya" jamoalariga boshchilik qildi. 2010 yildan 2012 yilgacha "Manchester Siti"da Roberto Manchinining yordamchisi bo'lib ishladi, so'ngra bir yil davomida "shaharliklar"ning o'rinbosarlar jamoasini boshqardi. Keyinchalik u o'sha "Manchester Siti"da Manchini, "Galatasaray"da CHezare Prandelli, shuningdek, "SHalke"da Roberto Di Matteo va "Torino"da Sinisha Mixaylovichning yordamchisi bo'lib faoliyat ko'rsatdi. U 2019 yil mart oyidan beri Italiya terma jamoasi murabbiylar shtabida Roberto Manchiniga ko'maklashmoqda.
SHerzod Nurmatov tarjimasi.
6 Fevral 2021, 05:19