1966 yilda Toshkent shahrida ro'y bergan kuchli zilziladan so'ng O'zbekiston poytaxtini qayta bunyod etishga sobiq ittifoqning barcha burchaklaridan ko'ngillilar yopirilib kelishadi va ular orasida Rossiyaning Vladimir shahridan kelgan quruvchi ham bor edi. Bu inson bir yillik mehnat faoliyatidan so'ng poytaxtimizga ko'ngil qo'yib, Chilonzor dahasida yashab qolishga qaror qiladi. Oradan ma'lum vaqtlar o'tgach, xuddi shu quruvchi oilasida o'zbek futbolida o'zidan porloq iz qoldira olgan iste'dod - Maksim Shatskix tug'iladi...
Kichkina Maks futboldagi ilk qadamlarini «Paxtakor» maktabida qo'ydi. O'sha paytlari u ko'proq darvozada turishni yoqtirardi. Ammo bolalar jamoasi murabbiyi Sergey Mixaylovich Kovalyov Maksimda tezlik yuqori ekanini payqab qolib, uni hujumga o'tkazadi. Shu-shu faqat oldingi chiziqda harakatlangan Shatskix 15 yoshiga kelib «Paxtakor» bilan Angliyada tashkil etilgan xalqaro turnirda qatnashadi va to'purar bo'ladi. Uning «Paxtakor»i  esa kutilganidek, birinchi o'rinni egallaydi. Aynan shu musobaqada yosh o'zbek hujumchisi «Tottenxem» klubi skautlari, xususan, anchagina taniqli bo'lgan Frank Arnesen nazariga tushadi.
Maksim Shatskixning katta futboldagi debyuti «Paxtakor» maktabining 1978 yilda tug'ilgan bitiruvchilaridan tashkil topgan «YuTKO» jamoasida nishonlanadi. Qolaversa, xuddi shu jamoada uning hujumchilik iqtidori toblana boradi. Klub ikkinchi ligada jami 34ta o'yin o'tkazadi. Qahramonimiz esa bu bahslarda 22ta golni o'z nomiga rasmiylashtiradi. 1995 yilning oxirlariga kelib, Toshkentning «Chilonzor» klubi oliy ligaga chiqish uchun final bosqichida qatnashish huquqiga ega bo'ladi va ular yosh hujumchini 4ta o'yinga ijaraga olishadi. Shubhasiz, Shatskix bu uchrashuvlarda bir necha bor o'zini ko'rsatib, «Chilonzor» klubining elitaga yo'l olishiga munosib hissa qo'shadi. Bunday muvaffaqiyatli startdan keyin, albatta, Maksning «Paxtakor» asosiy tarkibiga jalb qilinishi va u jamoada asta-sekin o'z o'rnini topishi kutilgandi. Lekin voqealar rivoji bunday bo'lib chiqmadi.
Yuqorida qayd etilgan hodisalar ro'y berganidan so'ng futbolchining telefoni jiringlab qoladi va qo'n-g'iroq qilgan kimsa o'zini futbol agenti deb tanishtiradi. Futbolchining aytishicha, ushbu kimsa umuman kutilmagan paytda u bilan bog'lanib, hamkorlikni taklif qiladi. Oradan birmuncha vaqt o'tgach, Maksga Tolyattining «Lada» klubi prezidenti qo'ng'iroq qilib, uni o'z jamoasiga chorlaydi. Shu tariqa, Shatskix «Lada» bilan shartnoma imzolaydi.
O'z o'rnida aytib o'tish lozim, taniqli sport jurnalisti Fyodor Abramov o'zining futbol agentlari haqidagi kitobida Maksning ilk hamkoriga quyidagicha ta'rif beradi: «Kavkazlik ham, O'rta osiyolik ham bo'lmagan agentlarning tipik vakili. Sportcha shim, pidjak va kattakon shapka kiyadi». Shatskixning o'zi esa uni bunday eslaydi: «U shunday odam edi: aytaylik, «Metropol»ga kiradi-da, 10 dollarga bir chashkagina qahva ichadi. Nimadir sotib olish uchun esa jonini kuydirib savdolashadi. Lekin u chindan ham halol, yaxshi odam edi. Menda u haqda faqat yaxshi xotiralar qolgan». Keyinroq Maksim Shatskixning bu agenti suiqasd tufayli hayotdan erta ketadi. Lekin aynan u hujumchini Sankt-Peterburgning «Zenit» klubiga o'tish fikridan qaytaradi. Bungacha esa Maks hatto jamoaning Turkiyadagi yig'inida to'liq qatnashishga ham ulgurgandi. Kim biladi deysiz, agar o'shanda Maks «Zenit»ga o'tib ketganda nimalar bo'lardi? Ammo bu amalga oshmay qolaveradi.
Xullas, Rossiyaning quyi divizionlarida etarlicha tajriba to'plagan hujumchi endi o'zini kattaroq klublarda sinab ko'rishni istaydi va Kaliningradning «Baltika» klubini tark etib, Isroil davlatida yig'in o'tkazayotgan «Spartak» (Moskva) tarkibiga borib qo'shiladi. Biroq Oleg Romantsev Maksimning iqtidoriga unchalik yuqori baho bermaydi. Bu orada unga Kievning «Dinamo»sidan qiziqish bildiriladi. Bundan xabar topgan moskvaliklar darhol Maksim bilan bog'lanishga urinishadi. Lekin o'zini hurmat qiladigan hujumchi «qizil-oqlar»ga keskin rad javobini beradi. «Bordi-yu, hatto meni «Dinamo»ga qabul qilishmaganida ham, - deya eslaydi Maksim, — Moskvaning «Spartak» klubiga qaytmagan bo'lardim». E'tiborlisi, qo'ng'iroqlar ijobiy natija bermagach, Kaliningradga «Spartak» vitse-prezidenti Grigoriy Esaulenkoning shaxsan o'zi kelib, Shatskixni o'zlari tomon og'dirishga urinib ko'radi. Hujumchi esa bunga javob tariqasida «Baltika» uchun so'nggi o'yinini o'tkazib, Ivan Terletskiy hamrohligida Kievga uchib ketadi. Zero, kievliklar uning misolida Andrey Shevchenkoning vorisini ko'rishgandi.
Shuning uchun Maksimning «Dinamo»dagi ilk o'yinlarida hamma undan Shevchenkoning sifatlarini qidira boshlaydi. Ammo o'zbek futbolchisi butunlay boshqa inson ekanligi, o'yini ham Shevchenkonikidan butunlay farq qilishi, aniqrog'i, uning o'z «yo'li» borligini isbotlashga kirishadi. Ayniqsa, Maksning «Jalgiris» darvozasiga urgan ikki goli ajoyib chiqadi. Shundan so'ng kievlik futbol ishqibozlari unga mehr qo'yib, asosiy tashvishlari - Andrey Shevchenkoning jamoadan ketganini ham unuta boshlashadi.
Maks haqida hikoya qila turib, uning fe'l-atvoriga ham to'xtalib o'tmaslikning iloji yo'q. Chunonchi, Shatskix o'ta qat'iy, serjahl insonga o'xshab ko'rinishi barchaga yaxshi ma'lum. Maydonda esa u haqiqiy jangchiga aylanadi - hech qachon taslim bo'lishni istamaydi. Hissiyotlarga beriluvchan bo'lgani uchun senegallik Pape Diakite bilan mushtlashib ketishiga ham sal qolgandi.
2004 yilning iyulida esa u yangi bir mojaroga aralashib qoldi - «Sport-Ekspress» nashri muxbiri Dmitriy Ilchenko bilan bahsga kirishdi. Chunki jurnalist matbuot sahifalariga futbolchi aytmagan gaplarni ham olib chiqqandi. «Chop etilgan maqolani yozgan jurnalistning fantaziyasiga hayron qoldim, — deydi jahl bilan Maksim, — u men umuman gapirmagan gaplarni ham qo'shib yuboribdi. Bu orqali hammaga meni ham o'zidek fikrlaydigan odam qilib ko'rsatdi. O'zingiz o'ylab ko'ring, men «Zakarpate»ga qarshi o'yinda almashtirilmagan bo'lsam, qanday qilib, zaxiraga olinishim haqida gapirishim mumkin?! Boz ustiga, janob D.Ilchenko kaminaning o'yinini o'zicha tahlil qilib, Nanni va Verpakovskiylarga o'xshatib yuboribdi. Shunaqayam bo'ladimi?! Axir bu haqda faqat futbol murabbiylari va tahlilchilar fikr bildirishlari mumkin, xolos-ku...».
Muhimi, shuncha qarama-qarshiliklardan so'ng, Maksim Shatskixning yulduzi porlagan vaqtlarda Evropaning juda ko'plab klublari unga qiziqish bildirishdi. Angliyaning «Nyukasl», «Vest Xem» va «VBA» klublari, Turkiyaning «Galatasaroy», Rossiyaning «Krilya Sovetov» jamoalari shular jumlasidan. «Dinamo»dagi faoliyat yakunlanganidan keyin ham Shatskix Krakovning «Visla», Lutsning «Volin» klublarida yoki Krasnodarning «Kuban»ida ham o'zini sinab ko'rishi mumkin edi. Ammo shunisi ham borki, Shatskix hech qachon «Shaxtyor»da to'p surmagan bo'lardi. Bu haqda u hatto intervyularining birida ham aniq aytgandi: «Shaxtyor»ga o'tish?! Yo'q, bunday bo'lishi mumkin emas!».
Davomi InterFUTBOL gazetasi blogida.
— deya xabar beradi uff.uz nashri.