Tavsiya qilamiz:
UzBARCA.COM - FC Barcelona Muxlislar sayti !!!
" Real madrid " muxlislari sayti !!!
"FUTBOL TV " Yangiliklar !!
" Real madrid " muxlislari sayti !!!
"FUTBOL TV " Yangiliklar !!
Himoya chizig'i (X.Hamidov maqolasi)
1999 yilgi EChL finalini ko'rganimda, MYuning ajoyib g'alabasidan qanchalik xursand bo'lgan ersam, Lotar Matteusning yig'isidan shunchalik qayg'uga cho'mganman. Chunki men bir paytlar bu yulduzni hujum chizig'ida gollar qalashtirganini, keyinroq yarim himoyada oshirgan ajoyib uzatmalarini ko'rib o'sgan edim. Himoyachi bo'lib-da o'ynashga rozi bo'lgan bu shaxs o'sha kuni mag'lubiyatga haqli bo'lmagan yagona bavariyachi edi. Alam qilgandi, ochig'i.
Matteus haqida keyinroq. Hozir o'zimizning gaplardan gaplashsak. Telefoningizdagi internet xabarlaridan o'qib bilgan bo'lsangiz kerak, internet tarmoqlari rivojlangani sayin gazetchilik yo'qolib ketishi haqida gap so'zlar ko'paygan. Bo'lishi ham mumkin. Ma'lumotlarga qaraganda, keyingi yildan boshlab AQShda mashhur nashrlar faoliyatini to'xtatar ekan. Keyin Evropada, keyin boshqalarda... Bizga ham navbat kelib qolsa kerak. Lekin ayni pallada xavf kamroq. Kelaversin-chi, o'sha paytda gaplashaveramiz.
O'zi, futbol bilan matbuot o'rtasida uzviy bog'liqlik bor. Andrey Shevchenko yulduzlik shoxsupasida javlon urayotgan paytlari bir gap aytgandi: “Italiyada kimning yulduz bo'lishini jurnalistlar hal qiladilar. Ular istagan odamlarini cho'qqiga olib chiqishlari, yomon ko'rganlarini esa erning tubiga ko'mib yuborishlari mumkin!”
Bizda unchalik emas. Biz hech narsani hal qilmaymiz, aniqrog'i hal qila olmaymiz. Bizdagi holat Italiyadan farq qiladi. Mentalitet nuqtai nazaridan, deysizmi, ta'sir doirasi tomonidanmi, ishqilib, biz ko'hna qit'aliklarga bu masalada faqat havas qilishimiz mumkin. Sharqligimiz esa faqat bahona!
Keling, futboldagi natijalar, futbolchilar haqidagi xabarlar olamidan bir zum bo'lsin chetlashaylik-da, futbol degan sohir o'yin va muxlislar o'rtasida bog'lovchilik vazifasida ishlayotgan qalam ahli haqida gaplashaylik. Sizning e'tiboringizni o'yindan oldin siz hech qachon sezmagan bir holatga qarataylikki, shoyad, bizning mehnatimiz hirmoni ko'z o'ngingizda namoyon bo'lsa...
Qarang, qarang, yashil maydondan sal teparoqqa qarang - kamtarona kompyuterini “vay-fay”ga ulashga hozirlik ko'rayotgan yigitni tanidingizmi? U – jurnalist...
Kamerasini ko'targancha, darvoza ortida o'ziga qulay joy izlayotgan va sizning yuragingizni o'ynatib yuboradigan kadrni tushirish uchun bor nigohini yashil maydonga qadagan yigitni kuzating! U ham jurnalist, tasvirchi jurnalist!
Stadionning eng yuqori qatlamida, ikki soatga o'z-o'ziga berilgan xonachasida hozir boshlanajak futbolni butun mamlakatga sharhlash uchun tayyorgarlik ko'rayotgan, tarkib bilan yaxshiroq tanishib olib uchun ko'zoynagini yana bir marta artayotgan sharhlovchiga ham bir qarab qo'ying! U bo'lmasa, TV orqali o'yinni kuzatayotganlar zerikib qolishadi.
Tasvirlaganlarimning hammasini qo'shib OAV deymiz. Ommaviy axborot vositalari.
OAVning turli jabhalari bor, bilasiz: gazeta-jurnal (hozirda internet saytlari ham shunga kiradi), radio va televidenie! Bir-biridan anchayin farq qiladigan bu vositalarni bog'lab turadigan bir rishta bor. Ularning bari - matbuot!
Farqlarini o'zim bilgancha aytib o'taman.
Gazetada hamma ish qalamga yuklatiladi – qalam yozadi, qalam gapiradi, qalam ko'rsatib beradi. Matn pishiq bo'lmasa, tamom! Gazetani olishingiz bilan u sizga so'zlashni, namoyish etishni boshlaydi. Tasvir xaminqadar bo'lsa, shartta to'xtatasiz. Sarlavhasi har qancha chiroyli bo'lmasin, sizni o'ziga bog'lay olmasa, ikkinchi abzatsdayoq keyingi maqolani varaqlashga tushasiz...
Radioda nisbatan osonroq – xomroq matnni chiroyli ovoz bilan yopsa bo'ladi. Matn chiroyli yozilgan bo'lsa-ku, nur ustiga nur. Saviyasi yuqori bo'lmagan matn radioboshlovchining xushovozi bilan sizga bilinmay ham ketadi.
TVda ovozga tasvirni ham qo'shamiz. Ko'rsatuvlar va undagi lavhalar haqida gapiradigan bo'lsak, ko'p narsa matnga bog'liq ham emas. Albatta, matnning kuchliligi tomosha qilayotgan lavhangizga qo'shimcha kuch berishi mumkin. Lekin yomon yozilgan bo'lsa ham, kadrdagi Suares va Messining goli e'tiboringizni boshqa tomonga qochirib yubormaydi. Qisqa qilib aytganda, matnning “qovuni” sezilmaydi. Chiroyli ovoz va jahon futbolining rangli tasviri ila ko'pgina ayblar berkitiladi.
Nima uchun bu uchta jabha haqida qo'rqmasdan gapiryapsan, desangiz, javobim bitta: men uchalasida ham ishlaganman. Yaxshimi, yomonmi, shu uch qanotda ijod qilganman. Haqqim bor deb hisoblayman.
Matbuotning bu uch qanotini futboldagi pozitsiyalarga mengzasak bo'ladi. Gazeta – himoya chizig'i, radio - yarim himoya, TV esa - hujum... Nega, deysizmi? Eshiting.
Gazeta ishlari boshqalarga qaraganda og'irroq, gazetaning tuprog'i og'ir joydan olingan, deyishadi. Lekin uning sharaf topishi, el ichida mashhur bo'lishi biroz mushkulroq. Ko'p ter to'kib, kam obro' olinadigan matbuot bu. Himoyachilarga o'xshamaydimi?
Radio sohasi TV bilan gazetachilarning qoq o'rtasida: mehnati ham o'ziga yarasha, obro'si ham.
Televidenie esa insonni bir zumda mashhur siymoga aylantirib qo'yadi. Bu hujum chizig'ida o'ynaydiganlarga o'xshaydiki, tabloda asosan ularning nomi yoziladi. Boshqalarga qaraganda nomdorroq ular.
Uchta chiziqda o'ynab ko'rgan “o'yinchi” sifatida aytamanki, har birining o'zgacha zavqi bor. Himoyadagi mehnat, undan oqqan qaro ter, hech kim gapirmasa ham katta ko'lamli kor, zalvorli yuk... kishini ancha ulg'aytiradi, sizga aytsam. Garchi bugungi kunda boshqa pozitsiyalarda ham ahyon-ahyonda o'ynashga to'g'ri kelsa-da - “Oriyat dono”dagi “Maydon markazi” eshittirishi – asosiy vazifasiz baribir himoya chizig'ida! Himoyachining kerak vaziyatda yarim himoyachiga aylanishiga o'xshaydigan holat-da bu ham!
To'g'risini aytaman, hujum chizig'ida to'p surib urilajak gollarni sog'inganman, ammo hozircha bizga orqaroqda o'ynash yuklatilgan. Shu muhimroq sanalmoqda. Raqibimiz “qizil iblislar” bo'lmasa - bo'ldi, qolganlar bilan o'ynasa bo'ladi. So'nggi soniyalarni kutib yashaydigan raqibingdan qo'rqqulik.
... Xayolimdan haliyam zaxira o'rindig'ida so'nggi soniyalarda alishtirilgan va bundan qon yig'lab o'tirgan Lotar ketmayapti. Kerakli odamni oxirigacha almashtirmaslik kerak, janob murabbiy!!! Xayrulla Hamidov
— deya xabar beradi uff.uz nashri.
Matteus haqida keyinroq. Hozir o'zimizning gaplardan gaplashsak. Telefoningizdagi internet xabarlaridan o'qib bilgan bo'lsangiz kerak, internet tarmoqlari rivojlangani sayin gazetchilik yo'qolib ketishi haqida gap so'zlar ko'paygan. Bo'lishi ham mumkin. Ma'lumotlarga qaraganda, keyingi yildan boshlab AQShda mashhur nashrlar faoliyatini to'xtatar ekan. Keyin Evropada, keyin boshqalarda... Bizga ham navbat kelib qolsa kerak. Lekin ayni pallada xavf kamroq. Kelaversin-chi, o'sha paytda gaplashaveramiz.
O'zi, futbol bilan matbuot o'rtasida uzviy bog'liqlik bor. Andrey Shevchenko yulduzlik shoxsupasida javlon urayotgan paytlari bir gap aytgandi: “Italiyada kimning yulduz bo'lishini jurnalistlar hal qiladilar. Ular istagan odamlarini cho'qqiga olib chiqishlari, yomon ko'rganlarini esa erning tubiga ko'mib yuborishlari mumkin!”
Bizda unchalik emas. Biz hech narsani hal qilmaymiz, aniqrog'i hal qila olmaymiz. Bizdagi holat Italiyadan farq qiladi. Mentalitet nuqtai nazaridan, deysizmi, ta'sir doirasi tomonidanmi, ishqilib, biz ko'hna qit'aliklarga bu masalada faqat havas qilishimiz mumkin. Sharqligimiz esa faqat bahona!
Keling, futboldagi natijalar, futbolchilar haqidagi xabarlar olamidan bir zum bo'lsin chetlashaylik-da, futbol degan sohir o'yin va muxlislar o'rtasida bog'lovchilik vazifasida ishlayotgan qalam ahli haqida gaplashaylik. Sizning e'tiboringizni o'yindan oldin siz hech qachon sezmagan bir holatga qarataylikki, shoyad, bizning mehnatimiz hirmoni ko'z o'ngingizda namoyon bo'lsa...
Qarang, qarang, yashil maydondan sal teparoqqa qarang - kamtarona kompyuterini “vay-fay”ga ulashga hozirlik ko'rayotgan yigitni tanidingizmi? U – jurnalist...
Kamerasini ko'targancha, darvoza ortida o'ziga qulay joy izlayotgan va sizning yuragingizni o'ynatib yuboradigan kadrni tushirish uchun bor nigohini yashil maydonga qadagan yigitni kuzating! U ham jurnalist, tasvirchi jurnalist!
Stadionning eng yuqori qatlamida, ikki soatga o'z-o'ziga berilgan xonachasida hozir boshlanajak futbolni butun mamlakatga sharhlash uchun tayyorgarlik ko'rayotgan, tarkib bilan yaxshiroq tanishib olib uchun ko'zoynagini yana bir marta artayotgan sharhlovchiga ham bir qarab qo'ying! U bo'lmasa, TV orqali o'yinni kuzatayotganlar zerikib qolishadi.
Tasvirlaganlarimning hammasini qo'shib OAV deymiz. Ommaviy axborot vositalari.
OAVning turli jabhalari bor, bilasiz: gazeta-jurnal (hozirda internet saytlari ham shunga kiradi), radio va televidenie! Bir-biridan anchayin farq qiladigan bu vositalarni bog'lab turadigan bir rishta bor. Ularning bari - matbuot!
Farqlarini o'zim bilgancha aytib o'taman.
Gazetada hamma ish qalamga yuklatiladi – qalam yozadi, qalam gapiradi, qalam ko'rsatib beradi. Matn pishiq bo'lmasa, tamom! Gazetani olishingiz bilan u sizga so'zlashni, namoyish etishni boshlaydi. Tasvir xaminqadar bo'lsa, shartta to'xtatasiz. Sarlavhasi har qancha chiroyli bo'lmasin, sizni o'ziga bog'lay olmasa, ikkinchi abzatsdayoq keyingi maqolani varaqlashga tushasiz...
Radioda nisbatan osonroq – xomroq matnni chiroyli ovoz bilan yopsa bo'ladi. Matn chiroyli yozilgan bo'lsa-ku, nur ustiga nur. Saviyasi yuqori bo'lmagan matn radioboshlovchining xushovozi bilan sizga bilinmay ham ketadi.
TVda ovozga tasvirni ham qo'shamiz. Ko'rsatuvlar va undagi lavhalar haqida gapiradigan bo'lsak, ko'p narsa matnga bog'liq ham emas. Albatta, matnning kuchliligi tomosha qilayotgan lavhangizga qo'shimcha kuch berishi mumkin. Lekin yomon yozilgan bo'lsa ham, kadrdagi Suares va Messining goli e'tiboringizni boshqa tomonga qochirib yubormaydi. Qisqa qilib aytganda, matnning “qovuni” sezilmaydi. Chiroyli ovoz va jahon futbolining rangli tasviri ila ko'pgina ayblar berkitiladi.
Nima uchun bu uchta jabha haqida qo'rqmasdan gapiryapsan, desangiz, javobim bitta: men uchalasida ham ishlaganman. Yaxshimi, yomonmi, shu uch qanotda ijod qilganman. Haqqim bor deb hisoblayman.
Matbuotning bu uch qanotini futboldagi pozitsiyalarga mengzasak bo'ladi. Gazeta – himoya chizig'i, radio - yarim himoya, TV esa - hujum... Nega, deysizmi? Eshiting.
Gazeta ishlari boshqalarga qaraganda og'irroq, gazetaning tuprog'i og'ir joydan olingan, deyishadi. Lekin uning sharaf topishi, el ichida mashhur bo'lishi biroz mushkulroq. Ko'p ter to'kib, kam obro' olinadigan matbuot bu. Himoyachilarga o'xshamaydimi?
Radio sohasi TV bilan gazetachilarning qoq o'rtasida: mehnati ham o'ziga yarasha, obro'si ham.
Televidenie esa insonni bir zumda mashhur siymoga aylantirib qo'yadi. Bu hujum chizig'ida o'ynaydiganlarga o'xshaydiki, tabloda asosan ularning nomi yoziladi. Boshqalarga qaraganda nomdorroq ular.
Uchta chiziqda o'ynab ko'rgan “o'yinchi” sifatida aytamanki, har birining o'zgacha zavqi bor. Himoyadagi mehnat, undan oqqan qaro ter, hech kim gapirmasa ham katta ko'lamli kor, zalvorli yuk... kishini ancha ulg'aytiradi, sizga aytsam. Garchi bugungi kunda boshqa pozitsiyalarda ham ahyon-ahyonda o'ynashga to'g'ri kelsa-da - “Oriyat dono”dagi “Maydon markazi” eshittirishi – asosiy vazifasiz baribir himoya chizig'ida! Himoyachining kerak vaziyatda yarim himoyachiga aylanishiga o'xshaydigan holat-da bu ham!
To'g'risini aytaman, hujum chizig'ida to'p surib urilajak gollarni sog'inganman, ammo hozircha bizga orqaroqda o'ynash yuklatilgan. Shu muhimroq sanalmoqda. Raqibimiz “qizil iblislar” bo'lmasa - bo'ldi, qolganlar bilan o'ynasa bo'ladi. So'nggi soniyalarni kutib yashaydigan raqibingdan qo'rqqulik.
... Xayolimdan haliyam zaxira o'rindig'ida so'nggi soniyalarda alishtirilgan va bundan qon yig'lab o'tirgan Lotar ketmayapti. Kerakli odamni oxirigacha almashtirmaslik kerak, janob murabbiy!!! Xayrulla Hamidov
— deya xabar beradi uff.uz nashri.