Tavsiya qilamiz:
UzBARCA.COM - FC Barcelona Muxlislar sayti !!!
" Real madrid " muxlislari sayti !!!
"FUTBOL TV " Yangiliklar !!
" Real madrid " muxlislari sayti !!!
"FUTBOL TV " Yangiliklar !!
Evropa futboliga amerikacha nigoh tashlaymiz (InterFUTBOL blogi)
Sports.ru saytining «Ispanskaya kuxnya» blogini yurituvchi Stanislav Rinkevich ikki qit'a futbolidagi tafovutlarga e'tibor qaratarkan, Amerikacha tizimni Evropaga tatbiq etish orqali qanday qulayliklarga erishish mumkinligiga to'xtaldi. Quyida muallifning bu boradagi tahliliga nazar tashlaymiz.
Amerika va Evropadagi sport ligalari bir-biridan shu qadar farqlanadiki, go'yoki ular ikki xil sayyorada faoliyat yuritayotgandek tasavvur uyg'onadi. «Red Uingz» hamda «Chikago Bullz»da voyaga etganlar uchun bu sir emas. Amerika futboli bilan tanishganimga besh yildan oshdi va aytish joizki, bolalikda olingan taassurotlarga darz ketdi.
Gap shundaki, endigina sportga oshno tutingan kezlarim «Ayaks», «Milan», «Real Madrid», «Manchester Yunayted», «Bavariya», «Yuventus», «Barselona» va «PSJ» Evropa futbolining eng kuchli klublari bo'lishgan. Oradan yigirma yil o'tdi hamki, ushbu holat deyarli o'zgarishsiz qoldi. Ha, «Milan» inqirozda, «Ayaks» esa ma'lum sabablarga ko'ra, avvalgi nufuzini tiklay olmayapti. Qolganlar esa hamon safdalar.
Ko'hna qit'a futbol olami mutaassib, ierarxiyaga moslashgan, shoshilishga moyil emas. Bu erda hamma o'z o'rnini biladi. Mabodo sen «Aston Villa»ga ishqibozlik qilsang, sevimli jamoang yaqin besh yil ichida chempionlikka erisholmasligiga kafolat bera olasan. Hayoting optimistlikdan yiroq bo'lsa, bu uzoq vaqt davom etadi.
MFLda esa vaziyat boshqacharoq. «Oklend» yoki «Jeksonvil»ga muxlislik qilsang, har bir mavsumni umid bilan qarshi olasan - Superboulda qatnashish imkoniyati qanchalik past bo'lmasin, baribir, bor. Tizim barchaning holatini bir xil darajaga keltirilishini ta'minlaydigan holda tuziladi.
Evropaning nufuzli ligalarida (jumladan, RFPLda ham) o'tgan 10 yil davomida uchta jamoaga ishqibozlik qilibgina chempionlik ta'mini totib ko'rishing mumkin. NFLda esa mazkur muddatda liga ishtirokchilarining to'rtdan bir qismi shohsupani egallashga ulgurdi. Milliy chempionatlardagiga nisbatan Chempionlar Ligasining holati yaxshiroq, ammo bu erda ham tarkibdagi rotatsiya vaziyatga boshqacharoq yondashishga undaydi. Umuman, so'nggi 10 yil ichida bu musobaqada yuzlab jamoalar bahslashishdi.
Forbes talqinidagi jahonning eng qimmat klublari ro'yxatiga e'tibor qaratamiz. Dastlabki beshtalikdan Evropaning uchta klubi o'rin olgan - «Real Madrid» (1), «Barselona» (4) va «Manchester Yunayted» (5). Ayni holatni boshqa ligalar vakillariniki bilan solishtirish mumkin - «Dallas Kauboys» (amerika futboli, 2), «Nyu-York Yankis» (beysbol, 3), «Los-Anjeles Leykers» (basketbol, 6).
Amerika sportida tizim shunday tuzilganki, unga ko'ra sovrinlarni menejer va eng yaxshi murabbiylar qo'lga kiritishadi. Hammasi baxtli tasodifga bog'liq, aslo pulga emas. Evropa futbolida esa o'rtamiyona klublar grandlarga qarshi munosib kurashish uchun birgina ilinjga tayanishadi - qaysidir badavlat shaxsning xarid qilishidan umidvorlik. Bunga misollarni keltirish shart emas, shundoq ham o'zingiz yaxshi bilasiz.
Tasavvur qiling, ko'hna qit'a futboli Amerika sporti qonunlariga asosan boshqarilganida qanday bo'lardi? Zepp Blatter FIFA prezidenti emas, balki komissioner sifatida faoliyat yuritganidami...
Yopiq Evropa superligasi
Eng yaxshilar faqat eng yaxshilar bilan o'ynashi lozim - xuddi shu g'oya ko'hna qit'a superklublari egalarining miyalarini qamrab olishi tayin. Abbreviaturasi uchta harfdan iborat yopiq ligalar haqida-ku gapirmasa ham bo'laveradi.
Tasavvur qiling, Chempionlar Ligasi tarkibi natijalar emas, balki marketing rivojlanishiga qarab o'zgarsa. «Vilyarreal» bunday ligaga aslo kirolmaydi, millionerlarga tegishli «Gerta» va «Austriya»da esa hamisha imkoniyat tug'iladi.
AQShda shahar rahbariyati ko'maklashishni xohlamasa, klublar boshqa joyga ko'chib o'tishlari mumkin. Evropada esa barcha moliyaviy talablar qoniqtirsa, bir klubni boshqasiga almashtirish kifoya.
To'g'ri, sharqiy va g'arbiy konferentsiyadan voz kechishga to'g'ri keladi - Sharqiy Evropadagi shartli o'yinlar ommaviy qiziqishga sabab bo'lishi qiyin. Shunday ekan, yaxshisi, shimoliy va janubiy qismga ajratgan ma'qulroq. Va albatta, firmaga xos nomlar bilan: «Manchester Red Devils» «Madrid Kings»ga qarshi yoki «London Gunners»-«Barcelona&Freedom Fighters». Yakuniy superligadan joy ola bilmagan jamoalar milliy chempionat bilan kifoyalanishadi.
Katta maosh
Kechirasiz, senor Florentino Peres, siz yo Krishtianu Ronaldu bilan yangi shartnoma imzolab, tarkibning yarmini yo'qotasiz yoki portugaliyalik yulduz erkin agentlar bozoriga chiqadi. U erda esa futbolchiga murakkab maosh vedomostiga ega klublar taklif bilan chiqishadi - misol uchun, «Anderlext». Yoki BATEni olaylik. Ajoyib variant - Belarus bozorining kelajagi porloq, ammo Evropa superligasining mahalliy vakiliga qiziqishlari sust.
Bir necha yildan so'ng bunday shart-sharoitlarda jamoalar yulduzli tarkiblar bilan tenglashib olishadi. So'ngra oldingda «Bavariya» turibdimi, «Austriya»mi farqi bo'lmay qoladi, har bir klubning safida mehnati uchun millionlarni olayotgan futbolchilar to'p surishadi.
Draft
«Barselona» draftda umumiy hisobda o'n beshinchi bo'lib «Dinamo Zagreb» yarim himoyachisi Alen Xalilovichni tanladi». Ko'hna qit'ada universitet jamoalari tizimiga asos solish mumkin emasligi tushunarli, shu bois draft holatiga faqatgina Evropa superligalariga kirmaganlar tushishadi. Balki yosh borasida cheklovlar qo'yilar - 27 yoshda rivojlanganmisiz, unda kechirasiz!
Buxarestning «Styaua» klubi superligadagi 32ta jamoa orasida eng yomoniga aylandimi? Hechqisi yo'q, draftda birinchilardan bo'lib tanlash imkoniyatiga ega bo'lish Antoni Martialni sotib olishga zamin hozirlaydi. Natijada ishqibozlar yangi mavsum abonementlarini xarid qilishga astoydil kirishadilar. Ularni o'tgan yili 30ta o'yinda qabul qilib olingan 25ta mag'lubiyat ham xavotirga solmaydi.
Sports.runing draft bo'yicha etakchi mutaxassisi Denis Romantsov jamoalarni draft bust (sovun ko'pigi) bilan cho'chitadi - «o'zingizga yangi Boyan Krkichni tanlab, mavsumni axlatga tashlang».
«Pley-off» tizimi
U ligadan-ligaga o'zgaraveradi. Lekin hammasi 90 daqiqada hal bo'ladigan, favoritni mag'lubiyatga uchratish imkoniyati tug'iladigan o'yinlarga bo'lgan qiziqish saqlanib qoladi. Ispaniya futbolida dastlabki bosqichda o'ynaladigan ikkita bahs hammasini hal qiladi. Qirol kubogining safar bahsida sharmandali mag'lubiyatga uchragan grandlar muhtasham arenada o'z niyatlariga etishadi.
«Pley-off» bahslarining bitta o'yindan iboratligi - milliy turnirlarning klublar o'rtasidagi musobaqalardan ustunligiga ishora. Muntazam mavsumda qanchalik yaxshi ishtirok etsang, «pley-off»ning barcha o'yinlarini o'z uyingda o'tkazish imkoniyati shunchalik oshadi.
Transferlar o'rniga ayirboshlash tizimi
«Beyl uchun 100 million», «Neymar evaziga yarim davlat» kabi atamalarga o'rin qolmaydi. Klublar birgina iqtidorli yigitning qaysidir jamoa futbolkasini kiyishi uchun kichik davlatlar byudjeti bilan teng mablag'larni sarflashmasdi. Bir o'yinchini boshqasiga almashtirishing yoki keyingi yil draftida tanlash huquqini qo'lga kiritishing mumkin.
Pul ajratmalari faqatgina yillik draft paytida o'yinchilari tanlangan klublarga xos bo'ladi. Shu tariqa «Vest Xem» yoki «Las Palmas» milliy chempionatda munosib tarzda moddiy rag'batga loyiq ko'riladilar.
«Toza vaqt»ga o'tish
Dastlab to'pning qancha vaqt davomida o'ynalgani hisoblanadi. Aytaylik, 25 daqiqa. Bo'limlar davomiyligi 25 daqiqaga qisqaradi, so'ngra «toza vaqt»dan foydalaniladi - taymer hakam hushtak chalgan har bir vaziyatda to'xtaydi.
Hech qanday o'yin cho'zishlarga o'rin qolmaydi, simulyatsiyalar soni qisqaradi, «Hakam qancha vaqt qo'shdi, nega hushtagini chalmayapti?» qabilidagi savollar o'z-o'zidan yo'qoladi.
Davomi InterFUTBOL gazetasi blogida.
— deya xabar beradi uff.uz nashri.
Amerika va Evropadagi sport ligalari bir-biridan shu qadar farqlanadiki, go'yoki ular ikki xil sayyorada faoliyat yuritayotgandek tasavvur uyg'onadi. «Red Uingz» hamda «Chikago Bullz»da voyaga etganlar uchun bu sir emas. Amerika futboli bilan tanishganimga besh yildan oshdi va aytish joizki, bolalikda olingan taassurotlarga darz ketdi.
Gap shundaki, endigina sportga oshno tutingan kezlarim «Ayaks», «Milan», «Real Madrid», «Manchester Yunayted», «Bavariya», «Yuventus», «Barselona» va «PSJ» Evropa futbolining eng kuchli klublari bo'lishgan. Oradan yigirma yil o'tdi hamki, ushbu holat deyarli o'zgarishsiz qoldi. Ha, «Milan» inqirozda, «Ayaks» esa ma'lum sabablarga ko'ra, avvalgi nufuzini tiklay olmayapti. Qolganlar esa hamon safdalar.
Ko'hna qit'a futbol olami mutaassib, ierarxiyaga moslashgan, shoshilishga moyil emas. Bu erda hamma o'z o'rnini biladi. Mabodo sen «Aston Villa»ga ishqibozlik qilsang, sevimli jamoang yaqin besh yil ichida chempionlikka erisholmasligiga kafolat bera olasan. Hayoting optimistlikdan yiroq bo'lsa, bu uzoq vaqt davom etadi.
MFLda esa vaziyat boshqacharoq. «Oklend» yoki «Jeksonvil»ga muxlislik qilsang, har bir mavsumni umid bilan qarshi olasan - Superboulda qatnashish imkoniyati qanchalik past bo'lmasin, baribir, bor. Tizim barchaning holatini bir xil darajaga keltirilishini ta'minlaydigan holda tuziladi.
Evropaning nufuzli ligalarida (jumladan, RFPLda ham) o'tgan 10 yil davomida uchta jamoaga ishqibozlik qilibgina chempionlik ta'mini totib ko'rishing mumkin. NFLda esa mazkur muddatda liga ishtirokchilarining to'rtdan bir qismi shohsupani egallashga ulgurdi. Milliy chempionatlardagiga nisbatan Chempionlar Ligasining holati yaxshiroq, ammo bu erda ham tarkibdagi rotatsiya vaziyatga boshqacharoq yondashishga undaydi. Umuman, so'nggi 10 yil ichida bu musobaqada yuzlab jamoalar bahslashishdi.
Forbes talqinidagi jahonning eng qimmat klublari ro'yxatiga e'tibor qaratamiz. Dastlabki beshtalikdan Evropaning uchta klubi o'rin olgan - «Real Madrid» (1), «Barselona» (4) va «Manchester Yunayted» (5). Ayni holatni boshqa ligalar vakillariniki bilan solishtirish mumkin - «Dallas Kauboys» (amerika futboli, 2), «Nyu-York Yankis» (beysbol, 3), «Los-Anjeles Leykers» (basketbol, 6).
Amerika sportida tizim shunday tuzilganki, unga ko'ra sovrinlarni menejer va eng yaxshi murabbiylar qo'lga kiritishadi. Hammasi baxtli tasodifga bog'liq, aslo pulga emas. Evropa futbolida esa o'rtamiyona klublar grandlarga qarshi munosib kurashish uchun birgina ilinjga tayanishadi - qaysidir badavlat shaxsning xarid qilishidan umidvorlik. Bunga misollarni keltirish shart emas, shundoq ham o'zingiz yaxshi bilasiz.
Tasavvur qiling, ko'hna qit'a futboli Amerika sporti qonunlariga asosan boshqarilganida qanday bo'lardi? Zepp Blatter FIFA prezidenti emas, balki komissioner sifatida faoliyat yuritganidami...
Yopiq Evropa superligasi
Eng yaxshilar faqat eng yaxshilar bilan o'ynashi lozim - xuddi shu g'oya ko'hna qit'a superklublari egalarining miyalarini qamrab olishi tayin. Abbreviaturasi uchta harfdan iborat yopiq ligalar haqida-ku gapirmasa ham bo'laveradi.
Tasavvur qiling, Chempionlar Ligasi tarkibi natijalar emas, balki marketing rivojlanishiga qarab o'zgarsa. «Vilyarreal» bunday ligaga aslo kirolmaydi, millionerlarga tegishli «Gerta» va «Austriya»da esa hamisha imkoniyat tug'iladi.
AQShda shahar rahbariyati ko'maklashishni xohlamasa, klublar boshqa joyga ko'chib o'tishlari mumkin. Evropada esa barcha moliyaviy talablar qoniqtirsa, bir klubni boshqasiga almashtirish kifoya.
To'g'ri, sharqiy va g'arbiy konferentsiyadan voz kechishga to'g'ri keladi - Sharqiy Evropadagi shartli o'yinlar ommaviy qiziqishga sabab bo'lishi qiyin. Shunday ekan, yaxshisi, shimoliy va janubiy qismga ajratgan ma'qulroq. Va albatta, firmaga xos nomlar bilan: «Manchester Red Devils» «Madrid Kings»ga qarshi yoki «London Gunners»-«Barcelona&Freedom Fighters». Yakuniy superligadan joy ola bilmagan jamoalar milliy chempionat bilan kifoyalanishadi.
Katta maosh
Kechirasiz, senor Florentino Peres, siz yo Krishtianu Ronaldu bilan yangi shartnoma imzolab, tarkibning yarmini yo'qotasiz yoki portugaliyalik yulduz erkin agentlar bozoriga chiqadi. U erda esa futbolchiga murakkab maosh vedomostiga ega klublar taklif bilan chiqishadi - misol uchun, «Anderlext». Yoki BATEni olaylik. Ajoyib variant - Belarus bozorining kelajagi porloq, ammo Evropa superligasining mahalliy vakiliga qiziqishlari sust.
Bir necha yildan so'ng bunday shart-sharoitlarda jamoalar yulduzli tarkiblar bilan tenglashib olishadi. So'ngra oldingda «Bavariya» turibdimi, «Austriya»mi farqi bo'lmay qoladi, har bir klubning safida mehnati uchun millionlarni olayotgan futbolchilar to'p surishadi.
Draft
«Barselona» draftda umumiy hisobda o'n beshinchi bo'lib «Dinamo Zagreb» yarim himoyachisi Alen Xalilovichni tanladi». Ko'hna qit'ada universitet jamoalari tizimiga asos solish mumkin emasligi tushunarli, shu bois draft holatiga faqatgina Evropa superligalariga kirmaganlar tushishadi. Balki yosh borasida cheklovlar qo'yilar - 27 yoshda rivojlanganmisiz, unda kechirasiz!
Buxarestning «Styaua» klubi superligadagi 32ta jamoa orasida eng yomoniga aylandimi? Hechqisi yo'q, draftda birinchilardan bo'lib tanlash imkoniyatiga ega bo'lish Antoni Martialni sotib olishga zamin hozirlaydi. Natijada ishqibozlar yangi mavsum abonementlarini xarid qilishga astoydil kirishadilar. Ularni o'tgan yili 30ta o'yinda qabul qilib olingan 25ta mag'lubiyat ham xavotirga solmaydi.
Sports.runing draft bo'yicha etakchi mutaxassisi Denis Romantsov jamoalarni draft bust (sovun ko'pigi) bilan cho'chitadi - «o'zingizga yangi Boyan Krkichni tanlab, mavsumni axlatga tashlang».
«Pley-off» tizimi
U ligadan-ligaga o'zgaraveradi. Lekin hammasi 90 daqiqada hal bo'ladigan, favoritni mag'lubiyatga uchratish imkoniyati tug'iladigan o'yinlarga bo'lgan qiziqish saqlanib qoladi. Ispaniya futbolida dastlabki bosqichda o'ynaladigan ikkita bahs hammasini hal qiladi. Qirol kubogining safar bahsida sharmandali mag'lubiyatga uchragan grandlar muhtasham arenada o'z niyatlariga etishadi.
«Pley-off» bahslarining bitta o'yindan iboratligi - milliy turnirlarning klublar o'rtasidagi musobaqalardan ustunligiga ishora. Muntazam mavsumda qanchalik yaxshi ishtirok etsang, «pley-off»ning barcha o'yinlarini o'z uyingda o'tkazish imkoniyati shunchalik oshadi.
Transferlar o'rniga ayirboshlash tizimi
«Beyl uchun 100 million», «Neymar evaziga yarim davlat» kabi atamalarga o'rin qolmaydi. Klublar birgina iqtidorli yigitning qaysidir jamoa futbolkasini kiyishi uchun kichik davlatlar byudjeti bilan teng mablag'larni sarflashmasdi. Bir o'yinchini boshqasiga almashtirishing yoki keyingi yil draftida tanlash huquqini qo'lga kiritishing mumkin.
Pul ajratmalari faqatgina yillik draft paytida o'yinchilari tanlangan klublarga xos bo'ladi. Shu tariqa «Vest Xem» yoki «Las Palmas» milliy chempionatda munosib tarzda moddiy rag'batga loyiq ko'riladilar.
«Toza vaqt»ga o'tish
Dastlab to'pning qancha vaqt davomida o'ynalgani hisoblanadi. Aytaylik, 25 daqiqa. Bo'limlar davomiyligi 25 daqiqaga qisqaradi, so'ngra «toza vaqt»dan foydalaniladi - taymer hakam hushtak chalgan har bir vaziyatda to'xtaydi.
Hech qanday o'yin cho'zishlarga o'rin qolmaydi, simulyatsiyalar soni qisqaradi, «Hakam qancha vaqt qo'shdi, nega hushtagini chalmayapti?» qabilidagi savollar o'z-o'zidan yo'qoladi.
Davomi InterFUTBOL gazetasi blogida.
— deya xabar beradi uff.uz nashri.
Bosh sahifaga
564